Hãy thử tưởng tượng, một sớm thức dậy, bạn trở thành chủ một doanh nghiệp triệu đô. Doanh nghiệp của bạn vừa cho ra mắt thị trường một sản phẩm gây sốt khiến nhà nhà đều mua, người người đều sử dụng. Bạn bất giác nghĩ về tương lai có thể xây dựng một Metaverse thứ hai vì đang sở hữu tệp khách hàng khổng lồ với nhiều thông tin tiêu dùng khác nhau. Vậy làm thế nào để bạn quản lý cơ sở dữ liệu đồ sộ đó một cách dễ dàng? Đó là lúc bạn cần tìm hiểu SQL là gì, hãy cùng Nghề Nghiệp Việc Làm 24h khám phá ngay!
SQL là gì?
Hầu như công ty nào lớn cũng cần xây dựng một hệ thống để lưu trữ cơ sở dữ liệu. Mọi thứ trong cơ sở dữ liệu này sẽ được diễn tả thành nhiều bảng, có mối quan hệ với nhau. Để truy vấn và lấy dữ liệu từ các bảng này nhằm tổng hợp thành thông tin, người ta dùng đến SQL.
Xem thêm: Cơ sở dữ liệu là gì? Cơ hội phát triển ngành nghề trong tương lai ra sao?
SQL (Structured Query Language – tạm dịch: Ngôn ngữ truy vấn có cấu trúc) là một ngôn ngữ được tiêu chuẩn hóa bởi ANSI (American National Standards Institute) – Viện tiêu chuẩn quốc gia Hoa Kỳ. Đây cũng đồng thời là ngôn ngữ được sử dụng phổ biến trong các hệ thống quản lý cơ sở dữ liệu quan hệ và hỗ trợ sử dụng trong các công ty lớn về công nghệ.
SQL sẽ giúp bạn truy vấn thông tin và tối ưu hóa hiệu suất cơ sở dữ liệu một cách có hệ thống. Ví dụ, khi bạn cần tìm thông tin một khách hàng đặc biệt giữa hàng triệu danh sách khách hàng bạn đang có để gửi chương trình tri ân mua sắm. SQL thông qua các câu query, sẽ nhanh chóng truy vấn để trích xuất thông tin thư mục người dùng cần thiết ngay lập tức.
Hiện nay, SQL là một ngôn ngữ chuẩn và cực kỳ phổ biến bởi nó được sử dụng hầu hết cho hệ cơ sở dữ liệu quan hệ (RDBMS) như MySQL, MS Access, Oracle, Postgres và SQL Server… Đặc biệt còn giúp duy trì và bảo mật thông tin dễ dàng hơn.
Các bước truy vấn dữ liệu bằng SQL thường có:
- Tiến hành cho phép mô tả dữ liệu.
- Xác định dữ liệu cần truy vấn dựa trên cơ sở dữ liệu đang có.
- Lấy dữ liệu được chọn.
Ngoài ra, SQL còn cho phép nhúng trong các ngôn ngữ khác sử dụng mô-đun SQL, thư viện và trình biên dịch trước. Và một số thao tác khác trên cơ sở dữ liệu như:
- Chèn bản ghi và cập nhật bản ghi vào cơ sở dữ liệu.
- Xóa bản ghi khỏi cơ sở dữ liệu.
- Tạo cơ sở dữ liệu mới hoặc bảng mới trong cơ sở dữ liệu
- Tạo các thủ tục và chế độ xem được lưu trữ
- Cho phép thiết lập quyền trên các bảng
Nguồn gốc ngôn ngữ SQL
Giữa những năm 1970, một nhóm các nhà phát triển tại trung tâm nghiên cứu của IBM tại San Jose cho ra đời hệ thống cơ sở dữ liệu, gọi tắt là “Hệ thống R” dựa trên mô hình của Tiến sĩ Codd.
Thuở sơ khai, SQL với tên gọi đầy đủ “Ngôn ngữ truy vấn tiếng Anh có cấu trúc”, viết tắt là “SEQUEL” (Structured English Query Language), được thiết kế để quản lý và truy lục dữ liệu được lưu trữ trong Hệ thống R kể trên. Tuy có sự ảnh hưởng trực tiếp từ hệ thống của Codd nhưng sự phát triển và phổ biến rộng rãi ngôn ngữ SQL có công lớn thuộc về Donald D. Chamberlin và Raymond F. Boyce tại IBM.
Một sự thật thú vị về tên gọi SQL có thể bạn chưa biết: Các nhà phát minh buộc phải rút ngắn từ “SEQUEL” để tránh việc tranh chấp nhãn hiệu vì cùng tên với sản phẩm của một công ty máy bay từ Anh đã đăng ký trước đó. Nhưng sự rút ngắn này cũng rất hữu ích vì có thể giúp người dùng dễ dàng ghi nhớ hơn.
MySQL là gì?
Như đã đề cập, SQL là một ngôn ngữ được sử dụng hầu hết cho hệ cơ sở dữ liệu quan hệ (RDBMS) trong đó có MySQL.
Bạn có thể hiểu: chúng là những ngôn ngữ khác xuất xứ nhưng lại diễn đạt cùng một thứ tiếng. Như người Việt Nam vẫn có thể nói tiếng Anh và ngược lại. MySQL cũng là ngôn ngữ được tạo ra để truy vấn dữ liệu, giúp bạn trích xuất thông tin cần thiết.
Trong ngôn ngữ công nghệ, SQL là một phần mềm độc quyền hiện nay đã được Microsoft xây dựng thêm nhiều công cụ mạnh mẽ để phân tích dữ liệu. Còn MySQL là một phần mềm mã nguồn mở, chạy được trên nhiều nền tảng và bất kỳ ai hiểu về công nghệ cũng có thể sử dụng được và gần như là miễn phí.
Có thể nói theo cách đơn giản, SQL là trung tâm còn MySQL là vệ tinh.
Xem thêm: Data Analyst là gì? Cần học những gì để trở thành một Data Analyst chuyên nghiệp?
Điểm khác biệt dễ nhận thấy nhất là SQL (hay SQL server) là ngôn ngữ được tạo ra để bạn thông qua máy tính nắm được thông tin nhu cầu khách hàng mục tiêu giữa hàng triệu dữ liệu lưu trữ. MySQL là ngôn ngữ để khách hàng thông qua server nói cho bạn biết về nhu cầu của họ theo mô hình client-server.
Đây là hình ảnh mô phỏng cấu trúc cơ bản quá trình giao tiếp giữa client-server model. Hiểu đơn giản, một máy client sẽ liên lạc với máy server trong một mạng nhất định. Và mỗi client có thể gửi một request từ giao diện người dùng (Graphical user interface – GUI) trên màn hình. Sau đó, server sẽ trả về kết quả như mong muốn.
Cách vận hành chính trong môi trường MySQL cũng tương tự vậy:
- MySQL tạo ra bảng để lưu trữ dữ liệu, định nghĩa sự liên quan giữa các bảng đó.
- Client sẽ gửi yêu cầu bằng một lệnh đặc biệt trên MySQL.
- Ứng dụng trên server sẽ phản hồi thông tin và trả về kết quả trên máy client.
Học SQL để làm gì?
Quay lại với tưởng tượng ban đầu của chúng ta, SQL giúp bạn quản lý hàng triệu cơ sở dữ liệu chỉ bằng thao tác với các dòng lệnh.
Sự bùng nổ dân số và phát triển của các ông lớn của ngành công nghệ đã khiến việc nắm giữ và kiểm soát dữ liệu người dùng là một trong những bước tối quan trọng để tạo ra sản phẩm then chốt. Ngày càng có nhiều nhu cầu về các chuyên gia có thể xử lý cơ sở dữ liệu quan hệ. Vì vậy, việc học cơ sở dữ liệu và các kiến thức cơ bản về SQL/MySQL là bước tạo đà quan trọng để trở thành lập trình viên.
Xem thêm: Lương lập trình viên hiện nay bao nhiêu? Làm sao cải thiện mức lương?
Cụ thể, nếu bạn học SQL bạn có thể tham khảo các công việc như:
- Quản trị viên cơ sở dữ liệu SQL Server (SQL Server Database Administrator)
- Kỹ sư cơ sở dữ liệu (Database Engineer)
- Khoa học dữ liệu (Data Scientist)
- Quản trị cơ sở dữ liệu (Data administrator)
- Phân tích dữ liệu (Data Analyst)
- Phát triển giải pháp phần mềm kinh doanh (Business intelligence developer)
Nếu bạn hứng thú với MySQL, bạn có thể ứng tuyển các vị trí như:
- Quản trị viên cơ sở dữ liệu MySQL (MySQL Database Administrator)
- Lập trình viên Backend (Backend Developer)
- Lập trình viên Server-side (Server-side Developer)
- Lập trình viên Full Stack (Full Stack Developer)
- Lập trình viên Web (Website Developer)
- Lập trình viên phát triển ứng dụng (App Developer)
- Lập trình viên PHP/Java/C++ (PHP/Java/C++ programmer)
- Kỹ sư phần mềm/ Kỹ sư CSDL (Software/Database Engineer)
Trong thực tế, SQL thường được sử dụng trong các bảng quyết toán, bảng lương, danh sách phòng ban, nhân viên v.v.. Khi bảng này được lưu lại thành CSDL, chúng ta có thể sử dụng SQL để có thể nhanh chóng phân tích, xử lý những thông tin bên trong nó. Từ đó, tạo ra các phiên mới để tổng hợp thông tin và tiến hành xử lý một cách nhanh chóng.
Ngoài ra, SQL còn được áp dụng để cập nhật cho những thông tin đã có trước đó, đảm bảo không có sai sót hoặc lẫn bất cứ lỗi tồn đọng nào.
Tự học SQL cơ bản
Không khó để tìm thấy những video hướng dẫn SQL là gì, tự học SQL cơ bản trên các nền tảng mạng xã hội. Việc bạn cần phải làm là sở hữu một chiếc máy tính/laptop với cấu hình đủ để tải các phần mềm viết câu lệnh.
Bạn có thể bắt đầu từ những kiến thức cơ bản như:
- Tìm hiểu các khái niệm RDBMS
- Database là gì?
- Cú pháp câu lệnh SQL
- Kiểu dữ liệu phổ biến
- Toán tử
- Biểu thức
Hãy bắt đầu bằng việc thao tác các câu lệnh đơn giản để phân tích một bảng giá trị như: SELECT age, name FROM people;
Một số trang web gợi ý giúp bạn tự học SQL như là: LearnSQL.com, SQL Cookbooks, Stack Overflow, Dzone.com, DB-Engines
Có nên tham gia khoá học SQL hay không?
Nếu chưa tự tin trong việc tự mày mò những câu lệnh, đừng lo lắng! Rất nhiều trung tâm đã và đang dạy các khóa học chuyên về SQL.
Hầu hết các website hướng dẫn tự học đều bằng tiếng Anh. Thay vào đó, bạn có thể cân nhắc về việc học trực tiếp tại các trung tâm với người bản địa. Không chỉ được hướng dẫn trực tiếp, bạn còn được trang bị đủ cơ sở vật chất để thực hành.
Bạn có thể tham khảo một số trung tâm uy tín như: imic.edu.vn, stanford.com.vn, datapot.vn, hocviendata.online v.v..
Song song đó, bạn nên đọc thêm các tài liệu chuyên ngành để hiểu rõ hơn SQL là gì. Biết thêm về các ngách của SQL sẽ giúp bạn nâng cao khả năng tư duy về ngôn ngữ lập trình phổ biến này. Chúc các bạn tiến xa hơn trên lộ trình từ tự học SQL đến lập trình!
Thường xuyên theo dõi Việc Làm 24h để cập nhật những cơ hội nghề nghiệp mới nhất cũng như kỹ năng làm việc hữu ích nhé!
Xem thêm: Lương thưởng 10 triệu, làm cách nào để lên kế hoạch chi tiêu ngày Tết hợp lý?
