Bạn có từng cảm thấy căng thẳng, lo lắng hay bồn chồn khi chứng kiến người khác trải qua những cảm xúc tiêu cực? Nếu câu trả lời là “có”, thì rất có thể bạn đã bị tình trạng Secondhand Stress, hay còn gọi là căng thẳng do ảnh hưởng từ người khác. Secondhand Stress là gì? Đâu là nguyên nhân và dấu hiệu nhận biết khi bị Secondhand Stress? Hãy cùng Nghề Nghiệp Việc Làm 24h tìm hiểu và trang bị những kiến thức cần thiết để chiến thắng Secondhand Stress bạn nhé!
Secondhand Stress là gì?
Secondhand Stress hay căng thẳng do ảnh hưởng từ người khác là cảm giác căng thẳng, lo lắng hoặc bồn chồn khi chứng kiến người khác trải qua những cảm xúc tiêu cực.
Trạng thái này có thể xảy ra trong bất kỳ mối quan hệ nào, từ gia đình, bạn bè, đồng nghiệp cho đến những người xa lạ trên mạng xã hội. Khi tiếp xúc với những người thường xuyên lo lắng, buồn bã hoặc tức giận, bạn có thể vô thức hấp thụ những cảm xúc tiêu cực đó và cảm thấy bản thân rơi vào tình trạng tương tự.
Nguyên nhân gây ra Secondhand Stress
Môi trường làm việc căng thẳng
Một môi trường làm việc áp lực, cạnh tranh không lành mạnh có thể tạo ra căng thẳng. Những deadline gấp rút, áp lực từ sếp hoặc đồng nghiệp hay môi trường làm việc không hỗ trợ có thể khiến căng thẳng lan truyền từ người này sang người khác.
Mối quan hệ gia đình
Các vấn đề trong mối quan hệ gia đình như xung đột, hoặc áp lực từ phụ huynh, vợ chồng hoặc con cái cũng có thể tạo ra Secondhand Stress. Sự lo lắng về sức khỏe hoặc tài chính của người thân cũng có thể ảnh hưởng đến người xung quanh.
Tác động từ môi trường xã hội
Áp lực từ xã hội, như các tiêu chuẩn về thành công, cái đẹp và cuộc sống lý tưởng cũng có thể góp phần vào Secondhand Stress.
Thời đại kỹ thuật số
Cuộc sống hiện đại với sự phát triển của công nghệ và mạng xã hội cũng góp phần khiến cho chúng ta rơi vào Secondhand Stress. Việc liên tục kết nối, thông tin quá tải và áp lực khi so sánh bản thân với những người khác trên mạng có thể tạo ra căng thẳng không cần thiết.
Xem thêm: Digital Detox: Xu hướng thải độc kỹ thuật số để sống trọn vẹn cho hiện tại
Cảm xúc từ người thân xung quanh
Cảm xúc từ người thân, bạn bè hoặc đồng nghiệp có thể truyền sang bạn dễ dàng. Nếu ai đó trong môi trường gần gũi bạn đang trải qua giai đoạn căng thẳng, lo lắng, các cảm xúc này có thể lan truyền và tác động đến tâm trạng của bạn.
Ví dụ về Secondhand Stress trong thực tế
Trong gia đình
- Mẹ bạn đang lo lắng về việc sắp tới phải phẫu thuật. Bạn có thể cảm thấy bồn chồn vì lo lắng cho sức khỏe của mẹ.
- Cha bạn thường xuyên cáu kỉnh, nóng giận vì áp lực công việc. Bạn có thể cảm thấy bất an, sợ hãi và lo lắng mỗi khi ở nhà.
- Em trai bạn đang trải qua giai đoạn dậy thì và có nhiều thay đổi tâm trạng. Bạn có thể cảm thấy khó chịu, bực bội và mất kiên nhẫn khi tương tác với em.
Trong công việc
- Đồng nghiệp của bạn thường xuyên than vãn về công việc và sếp. Bạn có thể cảm thấy chán nản, mất động lực và giảm năng suất làm việc.
- Nếu vừa chứng kiến một đồng nghiệp bị sa thải, bạn có thể cảm thấy lo lắng về công việc của bản thân.
- Khi làm việc với một người có tính cách khó ưa và hay càm ràm, bạn có thể cảm thấy căng thẳng, mệt mỏi và mất tập trung.
Trên mạng xã hội
- Bạn thường xuyên lướt thấy những bài đăng than vãn, trách móc hoặc phàn nàn về cuộc sống. Ví dụ như:
- “Công việc quá áp lực, mệt mỏi!”
- “Mọi chuyện thật tồi tệ!”
- “Tại sao cuộc sống lại bất công với tôi?”
- Bạn đọc những bình luận tiêu cực, xúc phạm hoặc miệt thị người khác,khiến bạn cảm thấy tức giận, buồn bã hay thậm chí là mất niềm tin vào con người.
- Bạn xem những video bạo lực, tai nạn hoặc thảm họa. Những hình ảnh và âm thanh sống động có thể gây ra cú sốc tinh thần và ảnh hưởng đến sức khỏe tâm lý của bạn.
2 dạng Secondhand Stress
Căng thẳng trực tiếp
- Xuất phát từ nguồn gốc trực tiếp: Căng thẳng trực tiếp xảy ra khi một người trực tiếp trải qua các tình huống căng thẳng hoặc áp lực. Sau đó, họ truyền cảm xúc này sang người khác.
- Dễ nhận biết: Căng thẳng trực tiếp thường dễ nhận biết hơn. Vì người trực tiếp trải qua căng thẳng có thể bày tỏ cảm xúc rõ ràng thông qua ngôn từ, cử chỉ hoặc hành vi.
Căng thẳng gián tiếp
- Lan truyền qua mối quan hệ: Căng thẳng gián tiếp xảy ra khi một người không trực tiếp trải qua căng thẳng, nhưng bị ảnh hưởng từ cảm xúc căng thẳng của người khác. Ví dụ, một người có thể không trực tiếp gặp phải áp lực công việc nặng nề, nhưng họ vẫn chịu ảnh hưởng từ căng thẳng của đồng nghiệp hoặc người thân trong gia đình.
- Khó nhận biết: Căng thẳng gián tiếp thường khó nhận biết hơn, vì người bị ảnh hưởng có thể không nhận ra rằng cảm xúc căng thẳng của họ đến từ bên ngoài.
Các dấu hiệu nhận biết Secondhand Stress
Dấu hiệu nhận biết Secondhand Stress không chỉ đơn giản là cảm thấy căng thẳng, mà còn bao gồm một loạt các biểu hiện cảm xúc, thể chất và hành vi phức tạp. Dưới đây là một phân tích chi tiết và cụ thể hơn về những dấu hiệu này.
Biểu hiện cảm xúc
- Cảm giác căng thẳng không rõ ràng: Người bị ảnh hưởng bởi Secondhand Stress thường cảm thấy căng thẳng mà không hiểu rõ nguyên nhân cụ thể. Họ có thể mô tả cảm giác này như “một gánh nặng” trên vai.
- Dễ cáu gắt hơn: Cảm giác căng thẳng có thể dẫn đến sự bất an, làm cho người bị ảnh hưởng trở nên dễ cáu gắt hơn, phản ứng quá mức đối với những tình huống nhỏ.
- Sự bất an và lo lắng: Người bị Secondhand Stress thường cảm thấy lo lắng về tương lai hoặc về các vấn đề không rõ ràng. Họ có thể cảm thấy bất an mà không biết lý do cụ thể và không thể kiểm soát được suy nghĩ.
Biểu hiện thể chất
- Đau đầu và đau cơ: Cảm giác căng thẳng có thể gây ra các triệu chứng thể chất như đau đầu, đau cơ.
- Vấn đề về tiêu hóa: Người bị ảnh hưởng bởi Secondhand Stress có thể gặp phải các vấn đề về tiêu hóa như buồn nôn, tiêu chảy hoặc đau bụng.
- Cảm giác mệt mỏi và thiếu năng lượng: Cảm giác căng thẳng liên tục có thể dẫn đến mệt mỏi, thiếu năng lượng. Người bị ảnh hưởng có thể cảm thấy mệt mỏi ngay cả khi ngủ đủ giấc.
Biểu hiện trong hành vi secondhand stress
- Thay đổi trong thói quen: Cảm giác căng thẳng từ Secondhand Stress có thể dẫn đến thay đổi trong thói quen hàng ngày.
- Phản ứng quá mức đối với những tình huống nhỏ: Người bị ảnh hưởng có thể trở nên dễ cáu gắt hơn và phản ứng quá mức với những tình huống mà trước đây họ có thể xử lý dễ dàng.
- Khó chịu trong giao tiếp: Sự căng thẳng có thể làm cho người bị ảnh hưởng trở nên khó chịu khi giao tiếp với người khác.
Xem thêm: Dấu hiệu nào cho thấy bạn đang bị căng thẳng trong công việc?
Đâu là cách giúp bạn “quẳng gánh lo đi mà vui sống”
Hạn chế tiếp xúc với nguồn gốc secondhand stress
Người than vãn
- Giải thích cho họ hiểu rằng bạn quan tâm đến họ nhưng bạn không thể tiếp tục lắng nghe nếu họ vẫn tiếp tục than thở.
- Đề nghị họ chia sẻ cảm xúc theo cách khác, ví dụ như viết nhật ký hoặc nói chuyện với chuyên gia tâm lý.
- Giới thiệu họ những hoạt động tích cực giúp giải tỏa căng thẳng và cải thiện tâm trạng.
Người gây căng thẳng
- Đặt ra ranh giới rõ ràng để bảo vệ bản thân khỏi những cảm xúc tiêu cực.
- Hạn chế tiếp xúc hoặc dành ít thời gian hơn cho họ.
- Học cách nói “không” khi bạn cảm thấy không thoải mái
Hạn chế đọc hoặc xem tin tức tiêu cực
- Chọn lọc nguồn tin tức, chỉ đọc hoặc xem những nguồn tin uy tín.
- Hạn chế thời gian dành cho việc đọc hoặc xem tin tức.
- Tập trung vào những tin tức tích cực và truyền cảm hứng.
Tránh xa những video hoặc hình ảnh bạo lực
- Chọn lọc nội dung bạn xem trên mạng xã hội.
- Báo cáo những nội dung bạo lực hoặc có hại cho cộng đồng.
- Tập trung vào những nội dung giải trí, giáo dục hoặc truyền cảm hứng.
Tự chăm sóc chính mình
- Ngủ đủ giấc:
- Đi ngủ và thức dậy đúng giờ mỗi ngày.
- Tạo một môi trường ngủ thoải mái và yên tĩnh.
- Tránh sử dụng thiết bị điện tử trước khi ngủ.
- Ăn uống lành mạnh:
- Chọn thực phẩm giàu dinh dưỡng và tốt cho sức khỏe.
- Hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, đồ ngọt và thức uống có cồn.
- Uống nhiều nước mỗi ngày.
- Tập thể dục thường xuyên:
- Lựa chọn các bài tập phù hợp với sở thích và thể trạng của bạn.
- Tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày.
- Kết hợp tập thể dục với các hoạt động ngoài trời.
Dành thời gian cho những hoạt động bạn yêu thích
- Đọc sách:
- Chọn những quyển sách mang lại cho bạn niềm vui và sự thư giãn.
- Tham gia các câu lạc bộ đọc sách để chia sẻ niềm đam mê.
- Nghe nhạc:
- Nghe những bản nhạc giúp bạn thư giãn và cải thiện tâm trạng.
- Tham gia các buổi hòa nhạc hoặc lễ hội âm nhạc.
- Đi dạo:
- Dành thời gian hòa mình vào thiên nhiên để giải tỏa căng thẳng và thư giãn tinh thần.
- Tham gia các hoạt động ngoài trời như đi bộ đường dài, leo núi hoặc cắm trại.
Học cách quản lý secondhand stress
Thiền định
- Tham gia các lớp học thiền định hoặc học thiền online.
- Tập thiền định mỗi ngày ít nhất 10 phút.
Xem thêm: Meditation là gì? Giũ sạch muộn phiền, căng thẳng khi thiền định đúng cách
Yoga
- Tham gia các lớp học yoga hoặc tập yoga tại nhà.
- Lựa chọn những bài tập yoga phù hợp với thể trạng và sở thích của bạn.
Hít thở sâu
- Tập các bài tập hít thở sâu để giảm căng thẳng và lo lắng.
- Áp dụng kỹ thuật hít thở sâu trong những tình huống căng thẳng.
Kỹ thuật thay đổi suy nghĩ
Viết nhật ký biết ơn
- Ghi chép lại những điều bạn biết ơn mỗi ngày, dù là những điều nhỏ nhặt nhất.
- Tập trung vào những điều tích cực trong cuộc sống.
Tự nhủ với bản thân những lời động viên
- Nói những lời tích cực và khích lệ bản thân khi bạn cảm thấy căng thẳng.
- Nhắc nhở bản thân về những điểm mạnh và thành công của bạn.
Chấp nhận những điều bạn không thể kiểm soát
- Tập trung vào những điều bạn có thể kiểm soát và học cách buông bỏ những điều bạn không thể kiểm soát.
- Chấp nhận rằng cuộc sống có những điều không như ý và không phải lúc nào bạn cũng có thể kiểm soát mọi thứ.
Tìm kiếm sự hỗ trợ
Chia sẻ với người bạn tin tưởng
- Chia sẻ cảm xúc của bạn với những người bạn tin tưởng và nhận lời khuyên từ họ.
- Tham gia các nhóm hỗ trợ dành cho những người đang trải qua Secondhand Stress.
Chuyên gia tâm lý
- Có thể giúp bạn hiểu rõ hơn về Secondhand Stress và cách đối phó.
- Dạy bạn các kỹ thuật quản lý căng thẳng.
Nâng cao nhận thức về Secondhand Stress
Chia sẻ kiến thức
- Chia sẻ kiến thức về Secondhand Stress với bạn bè, gia đình và đồng nghiệp.
- Tham gia các chiến dịch nâng cao nhận thức về Secondhand Stress trong cộng đồng.
- Khuyến khích mọi người quan tâm đến sức khỏe tinh thần của bản thân và người khác.
Nâng cao nhận thức về Secondhand Stress
- Giúp bạn và những người xung quanh nhận biết và phòng ngừa tình trạng này hiệu quả.
- Góp phần tạo ra một môi trường sống tích cực và lành mạnh cho tất cả mọi người.
Thoát khỏi Secondhand Stress là một quá trình cần có thời gian và sự kiên nhẫn. Hãy áp dụng những biện pháp trên đều đặn để bảo vệ sức khỏe tinh thần của bạn.
Kết luận
Secondhand Stress là một vấn đề sức khỏe tinh thần phổ biến có thể ảnh hưởng đến bất kỳ ai. Việc hiểu rõ về Secondhand Stress, nguyên nhân và cách thức để thoát khỏi nó là vô cùng quan trọng.
Bạn không hề đơn độc! Có rất nhiều người đang trải qua Secondhand Stress và có nhiều cách để đối phó với nó. Đừng quên theo dõi Nghề Nghiệp Việc Làm 24h để đón đọc những bài viết hay và hữu ích khác bạn nhé!
Bên cạnh đó, Vieclam24h.vn hiện đã có tính năng tạo CV cực đơn giản với hàng ngàn mẫu CV ấn tượng, đầy đủ thông tin giúp bạn dễ dàng ghi điểm tuyệt đối với nhà tuyển dụng trong lần gặp đầu tiên. Truy cập ngay để thỏa sức sáng tạo CV cá nhân với chức năng tùy chỉnh màu sắc, nội dung, bố cục,… để tìm việc nhanh chóng tại môi trường làm việc mơ ước nhé.
Xem thêm: Stresslaxing: Nghịch lý khi thư giãn cũng biến thành căng thẳng
