Có nhiều vị trí công việc, đặc biệt là trong môi trường học thuật, bên cạnh chức danh, tên gọi, chúng ta còn thấy thông tin học hàm học vị. Vậy học hàm học vị là gì, cách phân biệt học hàm học vị, ghi học hàm học vị thế nào cho đúng,… cùng nhiều câu hỏi khác sẽ được Nghề Nghiệp Việc Làm 24h giải đáp ngay bên dưới.
Học hàm học vị là gì?
Học vị là một văn bằng do cơ sở giáo dục hợp pháp trong hoặc ngoài nước cấp cho người đã tốt nghiệp một cấp học nhất định. Văn bằng này nói lên trình độ giáo dục của một cá nhân. Ví dụ như học vị thạc sĩ, tiến sĩ,…
Học hàm dùng để chỉ các danh hiệu được phong cho một người làm công tác giảng dạy hoặc nghiên cứu, thường được sử dụng trong các trường đại học, học viện, viện nghiên cứu,… Có hai danh hiệu học hàm chính là giáo sư và phó giáo sư. Để đạt được học hàm Phó giáo sư hoặc Giáo sư, bạn phải tham gia công tác nghiên cứu khoa học bậc cao hoặc đang giảng dạy Đại học và sau Đại học.
Trong hệ thống các đơn vị sự nghiệp, học hàm học vị còn được dùng làm căn cứ xét tăng lương và thăng tiến. Do đó, hầu hết mọi người đều có mong muốn đạt được học vị cao.
Nếu xét theo trình độ đào tạo, từ thấp đến cao, có các loại học vị gồm: cử nhân, tiến sĩ, thạc sĩ, kỹ sư…. Cụ thể như sau:
- Cử nhân, kỹ sư hoặc các chức danh chuyên ngành liên quan. Trong đó:
- Cử nhân là những người tốt nghiệp Đại học các khối ngành văn hóa xã hội.
- Kỹ sư là người tốt nghiệp Đại học các khối ngành Kỹ thuật.
- Bác sĩ, dược sĩ,… là người tốt nghiệp Đại học các khối ngành y tế.
- Thạc sĩ, Bác sĩ chuyên khoa I (trong ngành y),… là những người sau khi tốt nghiệp Đại học tiếp tục học cao học trong nước hoặc nước ngoài.
- Tiến sĩ, Bác sĩ chuyên khoa II (trong ngành y) là những người tốt nghiệp thạc sĩ và đăng ký thi nghiên cứu sinh.
- Tiến sĩ khoa học là những người đã có học vị tiến sĩ, tiếp tục nghiên cứu sau khi tốt nghiệp.
Xem thêm: Điều kiện chung để làm nghiên cứu sinh là gì? Thời gian đào tạo bao lâu?
Các chức danh học hàm học vị là gì?
Học hàm chỉ bao gồm 2 chức danh là phó giáo sư và giáo sư. Điều kiện để có học hàm Giáo sư và Phó giáo sư được nêu rõ tại Quyết định số 37/2018/QĐ-TTg của Thủ tướng chính phủ, quy định tiêu chuẩn, thủ tục xét công nhận đạt tiêu chuẩn và bổ nhiệm chức danh giáo sư, phó giáo sư (GS, PGS) và thủ tục xét hủy bỏ công nhận chức danh và miễn nhiệm chức danh GS, PGS.
5 tiêu chuẩn chung gồm:
- Có đạo đức nhà giáo.
- Có thời gian làm nhiệm vụ đào tạo.
- Hoàn thành nhiệm vụ được giao và thực hiện đủ số giờ chuẩn giảng dạy theo quy định.
- Sử dụng thành thạo ít nhất một ngoại ngữ phục vụ cho công tác chuyên môn.
- Có đủ số điểm công trình khoa học quy đổi tối thiểu theo quy định.
Giáp sư có thêm 9 tiêu chuẩn và PGS có thêm 8 tiêu chuẩn khác. Nhìn chung, các tiêu chuẩn này liên quan tới số lượng các bài báo, công trình khoa học, hướng dẫn học viên thành công bảo vệ bằng thạc sĩ hoặc hướng dẫn chính hoặc phụ ít nhất 1 nghiên cứu sinh được cấp bằng tiến sĩ.
Cũng theo quy định về học hàm học vị trên, Hội đồng giáo sư Nhà nước là đơn vị có thẩm quyền xác định năng lực chuyên môn, kết quả nghiên cứu, định hướng nghiên cứu của ứng viên theo từng chuyên ngành; tổ chức thẩm định hồ sơ của ứng viên và kết quả xét của Hội đồng giáo sư cấp cơ sở đề nghị xét công nhận tiêu chuẩn chức danh giáo sư, phó giáo sư.
Đồng thời, Hội đồng giáo sư Nhà nước có thể ra quyết định thu hồi chức danh giáo sư, phó giáo sư và xử lý các vấn đề khác liên quan tới học hàm học vị.
Cách ghi học hàm học vị như thế nào cho đúng?
Thông thường các chức danh của học hàm, học vị sẽ được ghi tắt. Tuy nhiên không phải ai cũng biết cách ghi học hàm học vị như thế nào cho đúng.
Cách viết tắt học hàm học vị Tiếng Việt
- Học vị Cử nhân: Chiếu theo nguyên tắc viết Tiếng Việt, học vị cử nhân có thể được viết là CN. Chúng ta cũng thường xuyên gặp chữ viết tắt KS cho từ Kỹ sư và BS cho từ Bác sĩ.
- Học vị Thạc sĩ được viết tắt là Th.S. Tương đương với học vị thạc sĩ, trong ngành y chúng ta có học vị Bác sĩ chuyên khoa 1, được viết tắt là BSCKI.
- Học vị Tiến sĩ được viết tắt là TS. Tương tự, chúng ta có thể dụng cụm từ BSCKII để viết tắt cho học vị tương đương trong ngành Y.
- Với học hàm Phó giáo sư, từ viết tắt đúng là PGS. Thông thường, bạn sẽ gặp cụm từ này được viết dạng PGS.TS (Phó giáo sư, tiến sĩ). Ví dụ như: PGS.TS Tâm lý Nguyễn Thị A.
- Học hàm Giáo sư được viết tắt là GS. Tương tự như trường hợp Phó giáo sư, chúng ta cũng thường gặp tổ hợp từ GS.TS (Giáo sư tiến sĩ).
Các chức danh học vị và học hàm gắn liền với ngành chuyên môn thì thêm phần tên chuyên môn vào sau chức danh. Ví dụ: Th.s Tâm lý là từ viết tắt của cụm “Thạc sĩ ngành tâm lý học”.
Cách viết tắt học hàm học vị tiếng Anh
Trong Tiếng Anh, cách ghi học hàm học vị như sau:
- Học vị Cử nhân xã hội: BA (viết tắt của chữ Bachelor of Arts).
- Học vị Cử nhân khoa học tự nhiên: B.Sc hoặc BS (viết tắt của chữ Bachelor of Science).
- Chức danh Bác sĩ y khoa: M.D (viết tắt của chữ Doctor of Medicine).
- Học vị Thạc sĩ khoa học: M.Sc hoặc M.S. (viết tắt của chữ Master of Science).
- Học vị Tiến sĩ: Ph.D, PhD, D.Phil, Dr.Phil (viết tắt của chữ Doctor of Philosophy).
- Học vị Tiến sĩ khoa học: Sc.D, D.Sc, S.D, Dr.Sc (viết tắt của chữ Doctor of Science).
- Học hàm Phó giáo sư: Assoc.Prof (viết tắt của chữ Associate Professor).
- Học hàm Giáo sư: Prof. (viết tắt của chữ Professor).
Như vậy bạn đã biết quy định về học hàm học vị, học hàm và học vị khác nhau như thế nào và cách ghi học hàm học vị sao cho chính xác. Theo đó, học hàm và học vị là hai thuật ngữ được nhắc đến rất nhiều trong các buổi hội thảo khoa học cũng như ứng dụng trong viết sơ yếu lý lịch hay đơn xin việc. Đừng quên theo dõi website Việc Làm 24h thường xuyên để không bỏ lỡ các nghề nghiệp hấp dẫn!
Xem thêm: Học tại chức là gì? Có gì khác so với học đại học không?
