Ngày nay, bạn có thể dễ dàng gặp những người nước ngoài đang sinh sống và làm việc tại Việt Nam. Nhóm người lao động này thường được gọi chung với thuật ngữ “Expat” và họ đã trở thành một phần quan trọng trong lực lượng lao động. Do đó, các doanh nghiệp luôn tìm kiếm cách thu hút và sử dụng tài năng từ nhóm Expat này. Vậy cụ thể Expat là gì? Làm thế nào để tuyển dụng và quản lý họ hiệu quả? Hãy cùng Nghề Nghiệp Việc Làm 24h tìm hiểu ngay trong bài viết bên dưới nhé!
1. Expat là gì?
Expat là viết tắt của từ “expatriate,” đây là thuật ngữ dùng để chỉ những người sống và làm việc tại một quốc gia khác với quê hương của họ. Các Expat thường là người nước ngoài, và họ chọn sống ở một quốc gia khác vì nhiều lý do như công việc, học tập, gia đình, hoặc vì mục tiêu cá nhân.
Điều đặc biệt ở những người Expat này là họ giữ nguyên quốc tịch của quê hương, không thay đổi thành quốc tịch của quốc gia mà họ đang sinh sống. Môi trường sống mới và cơ hội công việc thường là lý do chính khiến Expat quyết định thay đổi nơi ở. Tuy nhiên, Expat khác biệt hoàn toàn so với người nhập cư, người đã chấp nhận thay đổi quốc tịch để hợp pháp hóa tại nơi họ đang sinh sống.
Trong thời đại hiện đại, việc không yêu cầu nhập quốc tịch trở nên đơn giản hơn do các chính sách hội nhập quốc tế. Điều này đã tạo ra nhiều cơ hội cho Expat sống và làm việc tại các quốc gia khác nhau.
2. Đặc điểm của Expat là gì?
Quốc tịch gốc không thay đổi
Expat giữ nguyên quốc tịch của quốc gia mà họ sinh ra.
Lý do đến quốc gia mới
Expat thường đến quốc gia mới với các mục tiêu như công việc, học tập, hoặc vì lý do gia đình. Họ có thể là chuyên gia chuyên môn, doanh nhân, sinh viên, hoặc người lao động chuyên nghiệp.
Kiến thức và kỹ năng đa dạng
Expat thường mang theo kiến thức, kỹ năng và kinh nghiệm đa dạng từ quốc gia gốc, điều này có thể làm phong phú hóa môi trường làm việc và đóng góp tích cực cho quốc gia mới.
Sự đa văn hóa
Expat thích nghi với cuộc sống và văn hóa mới. Họ thường phải đối mặt với thách thức về ngôn ngữ, thức ăn, và phong cách sống khác biệt.
Khả năng thích ứng
Expat phải có khả năng thích ứng nhanh chóng với môi trường mới và khả năng làm việc trong môi trường đa văn hóa.
Sự phiêu lưu và khám phá
Một số Expat lựa chọn công việc này vì đam mê phiêu lưu và khám phá, muốn trải nghiệm cuộc sống và văn hóa ở nhiều quốc gia khác nhau.
Thường giữ liên lạc với quê nhà
Mặc dù sống ở quốc gia mới, Expat thường duy trì các liên kết và quan hệ với quê hương, gia đình, và bạn bè ở quốc gia gốc thông qua các phương tiện truyền thông xã hội và các nền tảng trực tuyến.
3. Những lợi ích khi tuyển dụng Expat là gì?
Sau khi tìm hiểu về khái niệm Expat, bạn đã có thể phân biệt lao động Local/Expat là gì, từ đó, cũng có thể thấy được các lợi ích mà nguồn lao động Expat này mang lại cho các doanh nghiệp:
Kỹ năng chuyên môn
Các doanh nghiệp thường tuyển dụng Expat là do khả năng chuyên môn và kiến thức đặc biệt mà họ mang lại, những yếu tố này không phải lúc nào cũng có sẵn trên thị trường lao động trong nước. Ví dụ, một công ty có thể cần một nhân viên giỏi ngôn ngữ khác hoặc có hiểu biết sâu về thị trường nước ngoài, doanh nghiệp có thể tuyển Expat có đầy đủ các kỹ năng chuyên môn theo yêu cầu.
Hiểu biết về văn hóa
Expat có thể cung cấp góc nhìn sâu sắc về văn hóa và phong tục, giúp các công ty hiểu rõ hơn thị trường mới và xây dựng mối quan hệ với khách hàng, nhà cung cấp và đối tác ở nước ngoài. Điều này trở nên đặc biệt quan trọng khi doanh nghiệp muốn mở rộng việc kinh doanh tại các quốc gia có nền văn hóa, tập quán kinh doanh và pháp lý đa dạng.
Mở rộng thị trường
Khi các công ty mở rộng sang các thị trường quốc tế mới, họ cần nhân viên có khả năng hiểu sâu về sự đa dạng văn hóa của khu vực. Expat có thể là một nguồn lực quý giá giúp các công ty thiết lập hoạt động, tuyển dụng nhân sự và xây dựng mối quan hệ với các đối tác trong khu vực đó.
Phát triển khả năng lãnh đạo
Các công ty thường giao các nhiệm vụ cho Expat như một cách để phát triển các lãnh đạo tiềm năng trong tương lai. Bằng cách mang lại cơ hội làm việc trong các quốc gia và môi trường văn hóa khác nhau, các công ty có thể giúp nhân viên phát triển tư duy toàn cầu, kỹ năng lãnh đạo và khả năng làm việc trong môi trường đa văn hóa.
Giảm thiểu tình trạng thiếu hụt nguồn nhân lực
Trong một số trường hợp, lực lượng lao động trong nước có thể không đủ trình độ hoặc kinh nghiệm để đáp ứng các yêu cầu công việc. Expat, có sẵn kinh nghiệm và trình độ chuyên môn, có thể giúp doanh nghiệp giải quyết phần nào khó khăn về nguồn nhân lực chất lượng.
Sử dụng đa ngôn ngữ trong doanh nghiệp
Expat thường có khả năng nói nhiều ngôn ngữ, bao gồm tiếng của quốc gia họ và các ngôn ngữ phổ biến khác như tiếng Anh, tiếng Nhật, tiếng Trung,…. Điều này hữu ích khi doanh nghiệp cần dịch thuật hoặc làm việc với khách hàng và đối tác nước ngoài.
4. Các ngành có nhu cầu tuyển Expat cao
Ngành y tế
Các lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, như bác sĩ, y tá và nhà nghiên cứu, vẫn đang có nhu cầu cao trên toàn thế giới. Đối với nhiều trong những vị trí này, kỹ năng chuyên môn và kinh nghiệm quốc tế là điều không thể thiếu.
Kỹ thuật và Công nghệ
Lĩnh vực công nghệ đang phát triển với tốc độ chóng mặt và do đó, các công ty thường đang tìm kiếm những chuyên gia nước ngoài để đảm nhận các vị trí quan trọng trong lĩnh vực kỹ thuật phần mềm, quản lý công nghệ thông tin, và nhiều vai trò liên quan khác.
Giáo dục
Các trường học và đại học quốc tế, đặc biệt là các môn ngôn ngữ vẫn cần giáo viên và quản lý người nước ngoài để mang đến những quan điểm và kiến thức chuyên môn đa dạng cho học sinh và sinh viên.
Kinh doanh và Tài chính
Nhu cầu về Expat trong lĩnh vực kinh doanh và tài chính có thể thay đổi tùy theo từng khu vực, nhưng nhiều công ty đánh giá cao khả năng làm việc trong môi trường đa văn hóa và kinh nghiệm quốc tế mà người nước ngoài có thể mang lại.
Năng lượng và Tài nguyên
Ngành năng lượng và tài nguyên thường đòi hỏi những kỹ năng và kiến thức chuyên môn đặc biệt, và thường không có sẵn trên thị trường lao động trong nước.
5. Quy trình tuyển dụng Expat là gì?
- Xác định nhu cầu: Đầu tiên, doanh nghiệp phải xác định rõ nhu cầu tuyển dụng Expat, bao gồm việc xác định vị trí cụ thể cần tuyển và các yếu tố kỹ năng, kinh nghiệm và kiến thức cần thiết cho vị trí đó.
- Lập kế hoạch và tài chính: Doanh nghiệp cần xem xét kế hoạch và nguồn tài chính để chi trả cho Expat, bao gồm mức lương, phúc lợi, chi phí di trú và bất kỳ khoản hỗ trợ nào khác.
- Phân tích văn hóa: Hiểu rõ văn hóa của doanh nghiệp và quốc gia là một phần quan trọng trong việc tuyển dụng Expat.
- Tìm kiếm ứng viên: Các doanh nghiệp có thể sử dụng các kênh tìm kiếm ứng viên, bao gồm mạng lưới chuyên gia quốc tế, công ty tuyển dụng chuyên nghiệp hoặc các trang web việc làm như Việc Làm 24h.
- Sử dụng các bộ phận liên quan: Các công ty thường cần liên kết với các cơ quan pháp lý và di trú để đảm bảo việc tuyển dụng Expat tuân thủ các quy định và thủ tục pháp lý của quốc gia đó.
- Phỏng vấn và lựa chọn: Expat thường phải tham gia vào quá trình phỏng vấn nhiều giai đoạn, bao gồm cuộc phỏng vấn cá nhân và kiểm tra kỹ năng. Quá trình này giúp doanh nghiệp lựa chọn ứng viên phù hợp nhất cho vị trí.
- Thỏa thuận hợp đồng: Khi một Expat được chọn, doanh nghiệp và ứng viên sẽ thỏa thuận về các điều khoản và điều kiện của hợp đồng làm việc, bao gồm mức lương, quyền lợi, thời hạn và các điều khoản khác.
- Di chuyển và thủ tục di trú: Doanh nghiệp phải hỗ trợ Expat trong việc xin visa, giấy phép làm việc và tất cả các thủ tục di trú cần thiết để họ có thể làm việc tại quốc gia đích.
- Chào đón và hòa nhập: Sau khi Expat đến doanh nghiệp cần có các chương trình chào đón và hòa nhập để giúp họ thích nghi với môi trường làm việc mới và cuộc sống tại quốc gia đó.
6. Lưu ý khi tuyển dụng Expat tại Việt Nam
Nắm rõ luật di trú và lao động Việt Nam
Các công ty nên hiểu rõ các quy định liên quan đến di trú và lao động tại Việt Nam. Điều này bao gồm việc biết cách xử lý visa, giấy tờ di trú, và các vấn đề pháp lý liên quan.
Tìm hiểu về văn hoá và xã hội
Việc hiểu về văn hoá và xã hội Việt Nam sẽ giúp Expat thích nghi dễ dàng hơn và xây dựng mối quan hệ tốt với đồng nghiệp và đối tác. Công ty có thể cung cấp đào tạo và hướng dẫn về văn hoá địa phương.
Chuẩn bị cho việc tái định cư
Hỗ trợ Expat trong việc tái định cư là một phần quan trọng của quá trình tuyển dụng. Cung cấp thông tin về nhà ở, giáo dục, y tế và các dịch vụ khác sẽ giúp họ tìm hiểu về cuộc sống tại Việt Nam.
Tạo môi trường làm việc đa văn hóa
Các công ty nên thúc đẩy môi trường làm việc đa văn hóa để Expat có thể thích nghi dễ dàng và làm việc hiệu quả. Điều này bao gồm việc tôn trọng và đánh giá đa dạng văn hoá và quan điểm.
Xem thêm: 7 bước giúp doanh nghiệp xây dựng văn hóa công ty văn minh, chuyên nghiệp
Lập kế hoạch đào tạo và phát triển
Để giúp Expat thích nghi và phát triển trong vai trò của họ, các công ty nên xây dựng kế hoạch đào tạo và phát triển cá nhân dựa trên nhu cầu cụ thể và mục tiêu công việc.
Xem thêm: Đào tạo chéo là gì? Đây có phải là hình thức training nhân sự hiệu quả?
Quản lý tài chính và các yêu cầu pháp lý
Đảm bảo rằng Expat được hỗ trợ trong việc quản lý tài chính cá nhân và tuân thủ các yêu cầu pháp lý liên quan đến thuế và báo cáo tài chính.
Tạo mối liên kết với cộng đồng Expat
Các công ty có thể hỗ trợ Expat bằng cách tạo cơ hội để họ kết nối với cộng đồng Expat địa phương, qua các sự kiện, hoạt động xã hội và mạng lưới.
Tạm kết
Các Expat thường mang theo kiến thức, kỹ năng và kinh nghiệm đa dạng, họ là một phần quan trọng của lực lượng lao động toàn cầu.
Hy vọng với những chia sẻ về Expat là gì trong bài viết trên có thể giúp bạn hiểu hơn về nhóm đối tượng lao động này. Việc sử dụng nguồn nhân lực quốc tế như Expat không chỉ cung cấp kiến thức và kỹ năng đa dạng mà còn đóng góp vào sự phát triển và mở rộng của các doanh nghiệp trong môi trường kinh doanh toàn cầu ngày nay. Đừng quên đón đọc các bài viết hữu ích khác tại Việc Làm 24h nhé!
Ngoài ra, đừng quên follow trang LinkedIn của Việc Làm 24h để có thể học hỏi thêm những kỹ năng tuyển dụng và cập nhật các thông tin mới nhất về thị trường lao động nhé!
Xem thêm: Hướng dẫn cách tạo mẫu quyết định tăng lương đúng chuẩn hiện nay