Không chỉ dành cho những “ông lớn”, M&A còn là cơ hội cho bất kỳ doanh nghiệp nào muốn mở rộng thị trường, gia tăng lợi thế cạnh tranh. Nếu tò mò về những bí ẩn đằng sau các thương vụ sáp nhập và mua lại đình đám, bạn cần hiểu rõ M&A là gì. Trong bài viết dưới đây, Nghề Nghiệp Việc Làm 24h sẽ giúp bạn “đào sâu” hơn về thuật ngữ kinh doanh đầy thú vị này.
M&A là gì?
M&A (Merger and Acquisition) là thuật ngữ chung cho hai hoạt động chính: sáp nhập và mua lại. Sáp nhập xảy ra khi hai hoặc nhiều công ty hợp nhất thành một công ty mới, với một ban lãnh đạo mới. Mua lại là khi một công ty mua lại tất cả hoặc phần lớn cổ phần của một công ty khác, trở thành công ty mẹ của công ty đó.
Cả sáp nhập và mua lại đều mang đến lợi ích to lớn cho doanh nghiệp. Sáp nhập giúp mở rộng thị phần, tăng cường vị thế cạnh tranh, tiết kiệm chi phí và tạo ra giá trị gia tăng cho cổ đông. Mua lại giúp tiếp cận nguồn lực mới, công nghệ mới, thị trường mới.
Tuy nhiên, M&A cũng tiềm ẩn những rủi ro như khó khăn trong việc dung hòa văn hóa doanh nghiệp, vấn đề tài chính, nợ nần và rủi ro pháp lý. Do đó, M&A cần được cân nhắc kỹ lưỡng và thực hiện bài bản, chuyên nghiệp để đạt được hiệu quả cao nhất.
Phân biệt sáp nhập và mua lại trong M&A
Dù đều thuộc phạm vi M&A, sáp nhập và mua lại vẫn có những điểm khác biệt:
Mục đích
- Sáp nhập: Hướng đến việc hợp nhất các công ty thành một thể thống nhất, tạo ra thực thể mới với quy mô lớn, nguồn lực mạnh mẽ hơn và vị thế cạnh tranh cao hơn.
- Mua lại: Nhắm đến việc kiểm soát và sở hữu một công ty khác, tận dụng tài sản, nguồn lực và thị trường của công ty đó để phục vụ cho chiến lược kinh doanh của công ty mua lại.
Quy trình thực hiện
- Sáp nhập: Thường diễn ra thông qua việc trao đổi cổ phiếu, sáp nhập ngược hoặc sáp nhập hợp nhất. Các công ty tham gia sáp nhập sẽ giải thể và thành lập một công ty mới với ban lãnh đạo mới, thương hiệu mới và cấu trúc tổ chức mới.
- Mua lại: Thường diễn ra thông qua việc mua lại cổ phiếu của công ty mục tiêu trên thị trường chứng khoán hoặc thông qua thỏa thuận mua bán trực tiếp. Công ty mua lại sẽ trở thành công ty mẹ của công ty mục tiêu, duy trì hoạt động độc lập của công ty mục tiêu nhưng có quyền kiểm soát hoạt động và chiến lược kinh doanh của công ty này.
Tác động
- Sáp nhập: Tác động mạnh mẽ đến văn hóa doanh nghiệp, hệ thống quản lý và cấu trúc tổ chức của các công ty tham gia. Quá trình tích hợp sau sáp nhập thường gặp nhiều khó khăn và thách thức.
- Mua lại: Ít ảnh hưởng đến văn hóa doanh nghiệp và cấu trúc tổ chức của công ty mục tiêu. Tuy nhiên, công ty mục tiêu có thể phải thay đổi một số chính sách và quy trình hoạt động để phù hợp với chiến lược kinh doanh của công ty mua lại.
Ví dụ:
- Sáp nhập: Google và Motorola Mobility (2012), ExxonMobil và XTO Energy (2010).
- Mua lại: Facebook và Instagram (2012), Microsoft và LinkedIn (2016).
Lợi ích của các dự án M&A là gì?
Mở rộng thị phần, tăng cường vị thế cạnh tranh
Sáp nhập hoặc mua lại giúp doanh nghiệp mở rộng quy mô hoạt động, tiếp cận thị trường mới và tăng cường vị thế cạnh tranh. Khi hai hoặc nhiều doanh nghiệp hợp nhất, họ có thể kết hợp mạng lưới khách hàng, kênh phân phối và nguồn lực tài chính để tạo ra một thực thể mạnh mẽ hơn. Việc mua lại một công ty có thương hiệu mạnh hoặc sở hữu công nghệ tân tiến cũng giúp doanh nghiệp nâng cao vị thế cạnh tranh và thu hút khách hàng.
Tiếp cận nguồn lực mới, công nghệ mới, thị trường mới
M&A giúp doanh nghiệp tiếp cận nguồn lực mới như nhân lực, tài chính, công nghệ, thị trường và các tài sản khác mà họ có thể không tự sở hữu được.
Tối ưu hóa hiệu quả hoạt động, giảm chi phí
Sáp nhập hoặc mua lại có thể giúp doanh nghiệp tối ưu hóa hiệu quả hoạt động, giảm chi phí thông qua việc hợp nhất các hoạt động kinh doanh, loại bỏ sự trùng lặp trong hoạt động quản lý và sử dụng chung các nguồn lực. Việc sáp nhập các công ty cùng ngành có thể giúp giảm chi phí mua nguyên vật liệu, chi phí vận hành và chi phí marketing.
Tạo ra giá trị gia tăng cho cổ đông
M&A có thể tạo ra giá trị gia tăng cho cổ đông thông qua việc tăng lợi nhuận, tăng cổ tức hoặc tăng giá trị cổ phiếu. Khi doanh nghiệp mở rộng thị phần, tăng cường vị thế cạnh tranh và tối ưu hóa hiệu quả hoạt động, lợi nhuận của doanh nghiệp sẽ tăng lên, dẫn đến việc tăng cổ tức và giá trị cổ phiếu cho cổ đông.
Rủi ro khi đầu tư M&A là gì?
Khó khăn trong việc dung hòa văn hóa doanh nghiệp
Văn hóa doanh nghiệp là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến sự thành công của M&A. Khi hai hoặc nhiều doanh nghiệp hợp nhất, việc dung hòa văn hóa giữa các công ty tham gia là một quá trình phức tạp và đòi hỏi nhiều thời gian, công sức. Nếu không được thực hiện hiệu quả, sự khác biệt về văn hóa doanh nghiệp có thể dẫn đến mâu thuẫn nội bộ, giảm sút tinh thần làm việc của nhân viên và ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động.
Vấn đề tài chính, nợ nần
Khi thực hiện M&A, doanh nghiệp thường phải chi trả một khoản tiền lớn để mua lại hoặc sáp nhập với công ty khác. Việc huy động vốn để thực hiện M&A có thể dẫn đến gánh nặng tài chính cho doanh nghiệp, nhất là khi sử dụng đòn bẩy tài chính cao. Ngoài ra, việc tích hợp các công ty sau M&A có thể dẫn đến chi phí phát sinh ngoài dự kiến, ảnh hưởng đến tình hình tài chính.
Rủi ro pháp lý và quản trị
M&A liên quan đến nhiều vấn đề pháp lý phức tạp như luật chống độc quyền, luật chứng khoán, luật lao động và luật thuế. Việc không tuân thủ các quy định pháp luật có thể dẫn đến các vụ kiện tụng tốn kém và ảnh hưởng đến uy tín của doanh nghiệp. Ngoài ra, việc quản lý một doanh nghiệp lớn sau M&A cũng là một thách thức lớn, đòi hỏi đội ngũ quản lý có năng lực và kinh nghiệm.
Khả năng thất bại trong việc đạt được mục tiêu đề ra
M&A không phải lúc nào cũng thành công. Việc không đạt được mục tiêu đề ra như tăng doanh thu, lợi nhuận hoặc thị phần có thể dẫn đến thất bại trong M&A.
Tìm hiểu về chiến lược M&A
Chiến lược M&A là gì?
Chiến lược M&A là kế hoạch chi tiết được xây dựng để thực hiện các hoạt động sáp nhập và mua lại nhằm đạt được mục tiêu kinh doanh cụ thể.
5 bước xây dựng chiến lược M&A là gì?
Bước 1: Xác định mục tiêu chiến lược M&A
Doanh nghiệp cần xác định rõ mục tiêu cụ thể mà mình muốn đạt được thông qua M&A, ví dụ như:
- Mở rộng thị phần và tăng cường vị thế cạnh tranh.
- Tiếp cận nguồn lực mới, công nghệ mới, thị trường mới.
- Tối ưu hóa hiệu quả hoạt động, giảm chi phí.
- Tạo ra giá trị gia tăng cho cổ đông.
Mục tiêu M&A cần cụ thể, rõ ràng, đo lường được và phù hợp với chiến lược kinh doanh tổng thể của doanh nghiệp.
Bước 2: Phân tích môi trường kinh doanh và thị trường
Doanh nghiệp cần phân tích môi trường kinh doanh và thị trường để đánh giá những cơ hội và thách thức tiềm ẩn cho hoạt động M&A. Các yếu tố cần phân tích bao gồm:
- Tình hình kinh tế vĩ mô.
- Xu hướng thị trường và cạnh tranh.
- Các quy định pháp luật liên quan đến M&A.
- Năng lực và vị thế cạnh tranh của doanh nghiệp.
Việc phân tích môi trường kinh doanh và thị trường giúp doanh nghiệp đưa ra quyết định sáng suốt về việc lựa chọn đối tác và thực hiện chiến lược M&A hiệu quả.
Bước 3: Đánh giá các công ty tiềm năng để sáp nhập hoặc mua lại
Doanh nghiệp cần lập danh sách các công ty tiềm năng phù hợp với mục tiêu M&A đã đề ra. Sau đó, tiến hành đánh giá chi tiết từng công ty dựa trên các tiêu chí như:
- Năng lực tài chính.
- Vị thế thị trường.
- Sản phẩm và dịch vụ.
- Văn hóa doanh nghiệp.
- Lợi thế cạnh tranh.
Việc đánh giá kỹ lưỡng các công ty tiềm năng giúp doanh nghiệp lựa chọn được đối tác M&A phù hợp nhất, tối ưu hóa hiệu quả.
Bước 4: Lập kế hoạch tài chính và pháp lý cho M&A
Kế hoạch tài chính cần bao gồm nguồn vốn huy động, phương thức thanh toán, dự báo dòng tiền sau M&A. Kế hoạch pháp lý cần bao gồm các vấn đề như cấu trúc giao dịch, hợp đồng M&A, các thủ tục pháp lý liên quan.
Doanh nghiệp nên tham khảo ý kiến của các chuyên gia tài chính, luật pháp để lập kế hoạch M&A hiệu quả.
Bước 5: Thực hiện M&A và quản lý quá trình sau sáp nhập
Sau khi hoàn tất việc đàm phán và ký kết hợp đồng M&A, doanh nghiệp cần thực hiện các thủ tục pháp lý và hoàn tất quá trình sáp nhập hoặc mua lại. Quá trình tích hợp sau sáp nhập là giai đoạn quan trọng để đảm bảo sự thành công của M&A. Doanh nghiệp cần xây dựng kế hoạch tích hợp chi tiết, bao gồm việc hợp nhất hệ thống quản lý, văn hóa doanh nghiệp, công nghệ và các hoạt động kinh doanh khác.
Dự án M&A là gì?
Dự án M&A là quá trình thực hiện các hoạt động sáp nhập và mua lại một công ty, từ giai đoạn lập kế hoạch cho đến giai đoạn tích hợp sau sáp nhập.
4 giai đoạn thực hiện dự án M&A
1. Giai đoạn tiền sáp nhập
- Doanh nghiệp xác định mục tiêu cụ thể cho dự án M&A.
- Lựa chọn danh sách các công ty tiềm năng phù hợp với mục tiêu đề ra, đánh giá chi tiết năng lực tài chính, vị thế thị trường, văn hóa doanh nghiệp.
- Lập kế hoạch tài chính chi tiết bao gồm nguồn vốn huy động, phương thức thanh toán và dự báo dòng tiền sau M&A.
- Chuẩn bị kế hoạch pháp lý đầy đủ, bao gồm cấu trúc giao dịch, hợp đồng M&A và các thủ tục pháp lý liên quan.
2. Giai đoạn đàm phán
- Hai bên tham gia đàm phán về giá trị của công ty mục tiêu và mức giá mua lại phù hợp.
- Thảo luận và thống nhất các điều khoản hợp đồng chi tiết.
- Giải quyết các vấn đề liên quan đến luật pháp, thuế, tài chính và các yếu tố khác.
3. Giai đoạn đóng giao dịch
- Thực hiện đầy đủ các thủ tục pháp lý cần thiết để hoàn tất giao dịch M&A.
- Chuyển giao tài sản, cổ phiếu và các tài liệu liên quan cho bên mua.
- Hoàn tất các nghĩa vụ thanh toán theo thỏa thuận đã ký kết giữa hai bên.
4. Giai đoạn tích hợp sau sáp nhập
- Xây dựng văn hóa doanh nghiệp chung thống nhất cho cả hai công ty, tạo nên môi trường làm việc gắn kết và hiệu quả.
- Hợp nhất hệ thống hoạt động, bao gồm hệ thống quản lý, tài chính, nhân sự, quy trình sản xuất,…
- Xây dựng hệ thống quản lý mới hiệu quả và phù hợp với quy mô hoạt động sau sáp nhập, đảm bảo sự vận hành trơn tru và phát triển bền vững.
Nhiệm vụ của nhân viên M&A là gì?
Tìm kiếm và đánh giá các cơ hội M&A
- Phân tích thị trường để xác định các công ty tiềm năng phù hợp.
- Nghiên cứu và đánh giá tình hình tài chính, hoạt động kinh doanh, vị thế thị trường của các công ty mục tiêu.
- Lập báo cáo phân tích và đề xuất các cơ hội M&A tiềm năng cho ban lãnh đạo.
Tham gia đàm phán và thương lượng
- Chuẩn bị tài liệu và hỗ trợ đàm phán với các bên liên quan trong quá trình M&A.
- Tham gia đàm phán về giá cả, điều khoản hợp đồng và các vấn đề pháp lý liên quan.
- Đảm bảo các lợi ích của doanh nghiệp được bảo vệ trong quá trình đàm phán.
Xem thêm: Win win là gì? Làm thế nào để đàm phán trăm trận trăm thắng?
Hỗ trợ thực hiện các thủ tục pháp lý
- Phối hợp với các luật sư để thực hiện các thủ tục pháp lý cần thiết cho việc sáp nhập hoặc mua lại.
- Chuẩn bị hồ sơ xin phê duyệt từ các cơ quan quản lý nhà nước.
Quản lý quá trình tích hợp sau M&A
- Lập kế hoạch và thực hiện các hoạt động tích hợp các công ty sau khi sáp nhập hoặc mua lại.
- Hợp nhất hệ thống quản lý, tài chính, nhân sự và hoạt động kinh doanh của các công ty.
- Giải quyết các vấn đề phát sinh trong quá trình tích hợp.
Theo dõi và đánh giá hiệu quả hoạt động sau M&A
- Phân tích dữ liệu và theo dõi hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp sau khi sáp nhập hoặc mua lại.
- Đánh giá mức độ thành công của dự án M&A và đề xuất các giải pháp cải thiện.
- Báo cáo kết quả cho ban lãnh đạo.
Qua bài viết trên, Vieclam24h.vn hy vọng bạn đã hiểu M&A là gì cũng như những thông tin xoay quanh thuật ngữ này. Nếu muốn tìm hiểu thêm những kiến thức hữu ích về kinh doanh, bạn hãy theo dõi Vieclam24h.vn ngay hôm nay nhé!
Bên cạnh đó, Vieclam24h.vn cung cấp công cụ tạo CV online với hàng trăm mẫu CV hoàn toàn miễn phí. Ngoài nội dung đúng chuẩn dựa theo vị trí công việc và lĩnh vực ứng tuyển, các bạn có thể thỏa sức sáng tạo CV cá nhân với chức năng tùy chỉnh màu sắc, nội dung, bố cục,… để tìm việc nhanh chóng tại môi trường làm việc mơ ước.
Xem thêm: Retailer là gì? Có vai trò như thế nào trong chuỗi cung ứng kinh doanh?
