Xuất khẩu lao động (XKLĐ) Nhật Bản, Đài Loan, Hàn Quốc… đang là lựa chọn của nhiều người để tích luỹ vốn và kinh nghiệm để xây dựng sự nghiệp và cuộc sống riêng. Có nên đi xuất khẩu lao động? Đâu là thị trường XKLĐ tốt nhất hiện nay? Cùng Nghề Nghiệp Việc Làm 24h tìm hiểu kỹ hơn về XKLĐ qua bài viết nhé!
Xuất khẩu lao động là gì?
Xuất khẩu lao động là hình thức cung ứng lao động Việt Nam ra nước ngoài dựa theo hợp đồng có thời hạn, đáp ứng nhu cầu về nhân công lao động của các doanh nghiệp nước ngoài. XKLĐ giúp giải quyết nhu cầu việc làm, cải thiện đời sống, tăng thu nhập và mang lại nhiều lợi ích khác.
Bốn hình thức XKLĐ phổ biến gồm:
- XKLĐ thông qua tổ chức, dịch vụ được phép đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài.
- XKLĐ thông qua doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân đầu tư hoặc nhận thầu ở nước ngoài.
- XKLĐ thông qua doanh nghiệp đưa lao động đi làm việc tại nước ngoài theo hình thức thực tập và nâng cao tay nghề.
- XKLĐ theo hình thức tự đi cá nhân.
Những thị trường XKLĐ phổ biến hiện nay là Nhật Bản, Đài Loan, Hàn Quốc, Úc. Ngoài ra các thị trường như xuất khẩu lao động Mỹ, Canada, xuất khẩu lao động Ba Lan, Đức, xuất khẩu lao động Singapore… cũng đang ngày càng thu hút nhiều người lao động Việt Nam.
Xem thêm: 10 công việc không cần bằng cấp nhưng vẫn kiếm ra tiền khủng ở Việt Nam
Có nên đi xuất khẩu lao động không?
So với làm việc trong nước, đi XKLĐ có những ưu điểm và hạn chế riêng.
Ưu điểm
Mức lương cao
Ưu điểm đầu tiên khiến nhiều người muốn đi XKLĐ chính là mức lương cao. Hầu hết tại các nước, mức thu nhập trung bình dao động từ 20 triệu đồng đến 50 triệu đồng, đều cao hơn khi làm việc tại Việt Nam. Bên cạnh đó, người lao động có tiền làm thêm giờ. Mức làm thêm giờ còn cao hơn cả mức lương chính thức.
Xem thêm: Các việc làm tại nhà thủ công: Giải pháp kiếm thêm thu nhập cho người lao động
Chi phí XKLĐ giảm
Nếu trước kia nhiều người còn băn khoăn vì chi phí đi XKLĐ còn cao thì hiện nay, Nhà nước đã có nhiều nghị quyết, chính sách giúp giảm chi phí cho người lao động. Các quy định như:
- Huỷ bỏ đặt cọc chống trốn đi XKLĐ.
- Các công ty XKLĐ không được phép thu tiền cọc của người lao động.
Bên cạnh đó, nhiều công ty nước ngoài còn hỗ trợ thêm kinh phí để người lao động an tâm, thoải mái đi làm.
Kéo dài thời hạn hợp đồng (HĐ)
Tuỳ theo ngành nghề, nhiều quốc gia đã thông qua luật gia hạn HĐ cho người lao động Việt Nam lên 5 năm tới 7 năm. Điều này thuận tiện cho người lao động tiếp tục làm việc tại nước ngoài và gia tăng kinh tế.
Đồng thời, khi càng làm việc lâu, chế độ lương thưởng của năm thứ 4, năm thứ 5 cũng thay đổi, thường cao hơn so với HĐ ban đầu vì nhân sự đã có trình độ cao hơn và quen việc.
Ngành nghề đa dạng
Theo thống kê tại các công ty XKLĐ, có tới tận 77 ngành nghề chia thành nhiều nhóm công việc khác nhau. Các ngành nghề trải dài từ trình độ thấp như nông nghiệp, may mặc, lắp ráp linh kiện… đến những ngành nghề đòi hỏi trình độ cao như kỹ sư, điều khiển máy móc…mang tới nhiều cơ hội đa dạng cho người lao động lựa chọn.
Môi trường làm việc an toàn
Hiện nay, nước ta có quy định về những công ty muốn tiếp nhận lao động Việt Nam làm việc cần đảm bảo các yêu cầu:
- Quy mô công ty đủ lớn.
- Không nợ thuế.
- Tài chính trong 2 năm gần đây ổn định.
- Số lượng lao động bỏ trốn, bỏ việc không vượt ngưỡng cho phép.
- Hỗ trợ người lao động về chỗ ăn ngủ đầy đủ, đạt chuẩn.
Tuỳ theo ngành nghề, người lao động còn được hỗ trợ thêm nhiều điều kiện như:
- Môi trường kỷ luật, chuyên nghiệp, được hưởng lương theo năng suất.
- Làm việc nhóm hoặc theo dây chuyền để nâng cao hiệu quả.
- Đồng nghiệp hoà đồng, thân thiện.
- Tiếp xúc với công nghệ, máy móc hiện đại, được học hỏi từ chuyên gia.
- Được học ngoại ngữ để giao tiếp khi làm việc.
Mở rộng kiến thức văn hoá
XKLĐ mở ra thêm cơ hội tìm hiểu về văn hoá, kiến thức của một đất nước, dân tộc mới. Nhiều người lao động tại nước ngoài đã chọn ở lại, lập gia đình tại đất nước mới.
Cơ hội rộng mở khi về nước
Từ kinh nghiệm, kiến thức khi làm việc ở nước ngoài, kết hợp với vốn ngoại ngữ, người lao động sau khi hết hợp đồng làm việc và trở về nước có cơ hội làm việc rộng mở. Với vốn lẫn kiến thức, nhiều người có thể xây dựng cơ sở kinh doanh riêng hoặc xây dựng con đường làm việc mới để tạo dựng sự nghiệp.
Hạn chế
Bên cạnh nhiều lợi ích, khi XKLĐ, người lao động phải đối mặt với nhiều khó khăn.
Bất đồng ngôn ngữ
Việc bất đồng ngôn ngữ là khó khăn lớn hàng đầu với người XKLĐ khiến quá trình làm việc nhóm bị ảnh hưởng và gây ảnh hưởng tới quá trình hòa nhập.
Sức khoẻ
Sự khác biệt về điều kiện thời tiết, khí hậu, ẩm thực cũng khiến người lao động gặp khó khăn khi làm việc tại môi trường nước ngoài. Chi phí khám chữa bệnh ở nhiều nước cũng cao hơn Việt Nam. Điều này kết hợp với việc cố gắng làm thêm giờ khiến nhiều lao động không chịu được áp lực công việc hoặc không đảm bảo sức khoẻ theo yêu cầu công việc.
Những điều cần quan tâm khi đi XKLĐ
Dù lựa chọn nên đi xuất khẩu nước nào, để bảo vệ lợi ích khi đi XKLĐ, Việc Làm 24h nhắc bạn một số lưu ý sau:
- Luôn đọc kỹ mọi điều khoản HĐ trước khi ký: thời gian, mức lương, trợ cấp, chế độ…
- So sánh kỹ HĐ này với HĐ cung ứng lao động mà công ty XKLĐ ký với chủ lao động ở nước ngoài, lưu các bản sao HĐ và giấy tờ liên quan, phòng tránh những trường hợp tranh chấp về lợi ích có thể xảy ra.
- Mọi khoản phí nộp cho công ty XKLĐ đều cần có biên lai, hoá đơn rõ ràng để làm giấy tờ pháp lý bảo vệ quyền lợi của người lao động trước pháp luật.
- Ghi âm các cuộc trao đổi với công ty môi giới làm bằng chứng khi cần thiết, tránh những rủi ro đáng tiếc.
- Luôn mang giấy tờ tùy thân, thông tin liên lạc và địa chỉ của công ty XKLĐ
- Tìm hiểu thông tin về đại sứ quán Việt Nam tại quốc gia bạn tới làm việc để liên hệ trong trường hợp gặp bất cứ khó khăn gì.
Thông tin đi xuất khẩu lao động tại một số quốc gia phổ biến
Xuất khẩu lao động Nhật Bản
Nhật Bản là một trong những thị trường XKLĐ được nhiều người lao động Việt Nam quan tâm. Đất nước mặt trời mọc đang phải đối mặt với tình trạng già hoá dân số dẫn tới thiếu hụt lao động. Do đó, nhu cầu tuyển dụng từ các công ty và xí nghiệp Nhật Bản luôn rất lớn.
Độ tuổi đi XKLĐ Nhật Bản là từ 18 đến 35 tuổi, nhiều ngành nghề đòi hỏi tay nghề cao có thể nới lỏng giới hạn độ tuổi lên đến 40. Chi phí xuất khẩu lao động Nhật Bản tuỳ thuộc theo từng đơn hàng từ phía công ty sử dụng lao động và số năm của HĐ. Trung bình là 40 triệu đến 55 triệu đồng cho đơn hàng 1 năm.
Các ngành nghề XKLĐ tại Nhật Bản vô cùng đa dạng tới 85 ngành nghề: từ nông nghiệp, chế biến hải sản, thuỷ sản, xây dựng, lắp ráp, điện tử… Mức lương làm việc tại thị trường Nhật Bản dao động từ 30 triệu đồng đến 40 triệu đồng mỗi tháng chưa tính chi phí làm thêm.
Trừ đi chi phí sinh hoạt, lao động tại Nhật Bản có thể tiết kiệm từ 600 triệu đồng đến 800 triệu đồng mỗi năm.
Theo quy định mới của Chính phủ Nhật Bản từ 2017, thực tập sinh hoặc lao động có thể làm việc đến 5 năm và quay lại lần 2 sau khi về nước
Xuất khẩu lao động Hàn Quốc
Hàn Quốc là thị trường XKLĐ cũng đang được nhiều người Việt quan tâm. Hàn Quốc có điều kiện kinh tế phát triển nhanh với nhu cầu về nguồn lao động lớn.
Hiện nay, XKLĐ Hàn Quốc là chương trình hợp tác lao động phi lợi nhuận ở cấp chính phủ (chương trình EPS) do đó chi phí không quá đắt. Nếu đi XKLĐ theo chương trình EPS, người lao động được cấp visa E9 có thời hạn 4 năm 10 tháng. Nếu không có vi phạm và làm việc tốt, sau khi về nước đúng hạn sẽ có cơ hội tiếp tục quay lại làm việc.
Mức lương khi làm việc ở Hàn Quốc dao động từ 25 triệu đồng đến 30 triệu đồng mỗi tháng. Sau khi trừ đi chi phí sinh hoạt, người lao động có thể tiết kiệm từ 15 triệu đến 20 triệu đồng mỗi tháng.
Các ngành nghề tuyển dụng đa dạng gồm: chế tạo, sản xuất, xây dựng, nông nghiệp, ngư nghiệp…
Khó khăn duy nhất là yêu cầu về trình độ ngoại ngữ tiếng Hàn tương đối cao, đồng thời đáp ứng các yếu tố về sức khỏe, kỹ năng tay nghề, thi đỗ visa…
Xuất khẩu lao động Đài Loan
Sau Nhật Bản, Đài Loan được xem là thị trường XKLĐ lớn thứ hai tại Việt Nam. Điều kiện đi làm việc tại Đài Loan cũng dễ dàng hơn nhiều so với XKLĐ sang Nhật Bản. Đồng thời, các đơn hàng XKLĐ Đài Loan cũng không quá khắt khe. Độ tuổi tuyển dụng lao động là từ 18 đến 39 tuổi.
Thời gian HĐ lao động tại Đài Loan có thể lên đến 15 năm và nếu không vi phạm gì, người lao động có thể quay lại lần 2. Điểm cộng nữa của thị trường lao động Đài Loan là môi trường làm việc an ninh, văn minh, mức bảo hiểm xã hội cao hơn nhiều so với thu nhập.
Những ngành nghề XKLĐ ở Đài Loan được lựa chọn nhiều gồm: cơ khí, điện tử, may mặc, xây dựng, chế biến thực phẩm, chế biến thuỷ sản, giúp việc gia đình, hộ lý.
Mức lương trung bình tại thị trường này lại không cao, chỉ từ 15 triệu đồng đến 25 triệu đồng mỗi tháng. Đổi lại, sinh hoạt phí tại thị trường này cũng thấp hơn so với nhiều nơi khác.
Xem thêm: Top 10 việc làm cho người lớn tuổi kiếm thêm thu nhập phổ biến hiện nay
Xuất khẩu lao động Úc
Australia (Úc) là một trong những thị trường XKLĐ có mức lương cao cùng chính sách đãi ngộ tốt. Người lao động tại Úc còn có thể bảo lãnh người thân qua sống và làm việc.
Trước đây, chỉ có một chương trình duy nhất do Bộ Lao động – Thương binh & Xã hội thực hiện. Tuy nhiên, từ tháng 4 năm 2022, có chương trình visa nông nghiệp do Bộ Ngoại giao và Thương mại Australia (DFAT) điều hành và triển khai, mở ra thêm cơ hội XKLĐ cho người lao động Việt Nam tới thị trường này.
Những ngành nghề lao động tại Úc bao gồm: xây dựng, nông nghiệp, làm bếp…Mức lương người lao động XKLĐ tại Úc khá cao, lương cơ bản theo giờ ở mức khoảng 20AUD (tương đương 320.000vnđ), chưa tính chi phí tăng ca, làm thêm. Với mức lương này, lao động Việt Nam tại Úc sau khi trừ đi các sinh hoạt phí có thể tiết kiệm từ 600 triệu đến 800 triệu đồng một năm.
Xuất khẩu lao động Canada
Những năm gần đây, thị trường Canada ngày càng mở rộng, thu hút nhiều người lao động từ nước ngoài tới làm việc theo các chương trình XKLĐ. Nhiều ngành nghề cần nhân lực tại Canada như: nông nghiệp, cơ khí, xây dựng, điện tử, chế biến thực phẩm…
Mức lương theo giờ tại Canada tương đối cao, từ 16 CAD đến 43 CAD (tương đương 360.000 đồng đến 790.000 đồng). Do đó, mức lương làm việc trung bình tháng tại Canada cũng rất cao, trung bình từ 2.600 CAD đến 70.000 CAD (tương đương 50 triệu đến 130 triệu đồng) tuỳ theo ngành nghề và trình độ chuyên môn.
Tuy nhiên, thị trường xuất khẩu lao động Canada đòi hỏi những tiêu chuẩn tương đối cao và khắt khe cũng như cần nhiều loại giấy phép.
Xuất khẩu lao động Singapore
Singapore là thị trường XKLĐ được đánh giá khó tính và đòi hỏi nhân sự có trình độ cao, điều kiện tuyển dụng bằng từ trung cấp trở lên, trong khi các thị trường khác chỉ cần tốt nghiệp THPT.
Những ngành nghề XKLĐ tại quốc đảo này phổ biến gồm: nông nghiệp, xây dựng, lâm nghiệp, chế biến thuỷ sản, hải sản…
Mức lương tùy theo ngành nghề giao động từ 1.200 SGD đến 1.700SGD mỗi tháng (tương đương 19 triệu đến 30 triệu đồng) chưa tính làm thêm giờ hoặc tăng ca. Mức sinh hoạt phí tại đây cũng tương đối đắt đỏ, dao động từ 400 $ đến 600 $ mỗi tháng (tương đương 9,3 triệu đến 14 triệu đồng).
Hiện nay, ngoài Bộ Lao động- Thương binh & Xã hội có rất ít công ty được phép tuyển dụng XKLĐ đi Singapore. Do đó, người lao động cần tìm hiểu kỹ trước khi lựa chọn.
Xuất khẩu lao động Đức
XKLĐ Đức là thị trường mới thu hút người lao động Việt Nam bởi mức thu nhập cao và nhiều chính sách tốt cho phép người lao động có cơ hội nhập quốc tịch.
Trước đây, tại Đức chỉ có chương trình tuyển dụng điều dưỡng do Bộ Lao động – Thương binh & Xã hội quản lý. Hiện nay, chính phủ Đức đã mở cửa thêm cho lao động nhiều ngành nghề như: khách sạn nhà hàng, đầu bếp, xây dựng…
Chi phí đi XKLĐ tại Đức là khoảng 9.000 EURO (tương đương khoảng 230 triệu đồng) gồm phí nộp hồ sơ, học tiếng, phí phỏng vấn… Mức lương người lao động nhận được khi làm việc tại Đức là khoảng 2.300 EURO đến 3.200 EURO mỗi tháng chưa tính tiền làm thêm, tăng ca. Sau khi trừ đi sinh hoạt phí, mức lương trung bình có thể tiết kiệm là từ 55 triệu đồng đến 65 triệu đồng mỗi tháng.
Lời kết
Trên đây là những thông tin tổng hợp của Việc Làm 24h về xuất khẩu lao động cũng như các thị trường XKLĐ phổ biến hiện nay. Mong rằng bài viết hữu ích cho những ai đang có ý định tìm kiếm cơ hội làm việc tại nước ngoài theo hình thức XKLĐ và có thêm thông tin để lựa chọn nên đi xuất khẩu nước nào cho phù hợp.
Xem thêm: TOP 8 việc làm thêm buổi tối hấp dẫn với lương cao, giờ giấc linh hoạt