Trong thời đại kinh tế toàn cầu hóa, các loại hình doanh nghiệp ngày càng trở nên đa dạng và phức tạp, đáp ứng nhu cầu phát triển và mở rộng quy mô kinh doanh. Một trong những mô hình phổ biến và được ưa chuộng nhất là công ty cổ phần hay JSC. Mặc dù không phải là một khái niệm mới mẻ, nhưng việc hiểu rõ về đặc điểm và cơ cấu của loại hình doanh nghiệp này vẫn là một thách thức đối với nhiều người. JSC là gì? Đặc điểm và cơ cấu công ty cổ phần? Hãy cùng Nghề Nghiệp Việc Làm 24h tìm hiểu ngay trong bài viết bên dưới nhé!
1. JSC là gì?
JSC là viết tắt của cụm từ Joint Stock Company, có nghĩa là Công ty cổ phần. JSC xuất hiện ở phần sau tên của công ty hoặc tổ chức.
Công ty cổ phần được sở hữu bởi các nhà đầu tư, trong đó các cổ đông mua bán và sở hữu cổ phiếu dựa trên số lượng cổ phiếu mà mỗi cá nhân nắm giữ.
2. Các khái niệm liên quan đến JSC
Sau khi đã hiểu về khái niệm JSC là gì, để hiểu rõ hơn về loại hình công ty này, bạn cần nắm vững một số khái niệm liên quan:
Cổ phần (Share): Đơn vị nhỏ nhất của vốn điều lệ của công ty cổ phần. Cổ phần có thể được mua bán, chuyển nhượng và là căn cứ để xác định quyền lợi và trách nhiệm của cổ đông.
Cổ phiếu (Stock): Chứng chỉ hoặc bút toán ghi sổ xác nhận quyền sở hữu của cổ đông đối với một số lượng cổ phần nhất định trong công ty cổ phần. Cổ phiếu có thể được giao dịch trên thị trường chứng khoán.
Cổ đông (Shareholder/Stockholder): Cá nhân hoặc tổ chức sở hữu cổ phần trong công ty cổ phần. Cổ đông có quyền tham gia vào các quyết định quan trọng của công ty thông qua các cuộc họp đại hội đồng cổ đông.
Hội đồng quản trị (Board of Directors): Cơ quan quản lý cao nhất của công ty cổ phần, được bầu bởi đại hội đồng cổ đông. Hội đồng quản trị có trách nhiệm định hướng, giám sát và quyết định các vấn đề chiến lược của công ty.
Đại hội đồng cổ đông (General Meeting of Shareholders): Cơ quan quyết định cao nhất của công ty cổ phần, bao gồm tất cả các cổ đông có quyền biểu quyết. Đại hội đồng cổ đông họp định kỳ để thảo luận và quyết định các vấn đề quan trọng.
Ban giám đốc (Executive Board): Cơ quan điều hành hàng ngày của công ty, do Hội đồng quản trị bổ nhiệm. Ban giám đốc chịu trách nhiệm quản lý và điều hành các hoạt động kinh doanh.
Cổ tức (Dividend): Phần lợi nhuận sau thuế được chia cho cổ đông, dựa trên số lượng cổ phần mà họ sở hữu. Cổ tức có thể được chi trả bằng tiền mặt hoặc cổ phiếu.
Phát hành cổ phiếu (Issuance of Shares): Quá trình công ty cổ phần tạo ra và bán cổ phiếu mới để huy động vốn. Việc phát hành cổ phiếu có thể diễn ra trong lần đầu tiên (IPO) hoặc trong các đợt phát hành thêm (Secondary Offering).
IPO (Initial Public Offering): Quá trình một công ty cổ phần lần đầu tiên phát hành cổ phiếu ra công chúng. Sau IPO, cổ phiếu của công ty được niêm yết và giao dịch trên sàn chứng khoán.
Xem thêm: IPO là gì? Điều kiện nào để doanh nghiệp được lên sàn chứng khoán?
Sàn chứng khoán (Stock Exchange): Thị trường nơi cổ phiếu của các công ty cổ phần được mua bán và giao dịch.
3. Đặc điểm nổi bật của JSC là gì?
- Vốn điều lệ của công ty cổ phần (JSC) được chia thành nhiều phần nhỏ gọi là cổ phần, và mỗi cổ phần có giá trị nhất định. Các cổ phần này có thể được mua bán, chuyển nhượng dễ dàng.
- Công ty cổ phần có thể có số lượng cổ đông rất lớn, thậm chí lên đến hàng nghìn người, tạo điều kiện cho việc huy động vốn từ nhiều nguồn khác nhau.
- Cổ đông chỉ chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ tài chính của công ty trong phạm vi số vốn đã góp Điều này giúp giảm rủi ro cho các nhà đầu tư.
- Công ty cổ phần có khả năng huy động vốn lớn thông qua việc phát hành cổ phiếu và trái phiếu. Đây là một trong những cách hiệu quả nhất để tăng vốn điều lệ.
- Công ty cổ phần có cơ cấu quản lý rõ ràng và chuyên nghiệp, với Hội đồng quản trị, Ban giám đốc và các bộ phận chuyên môn. Điều này giúp cho việc quản lý và điều hành công ty được hiệu quả hơn.
- Các công ty cổ phần, đặc biệt là những công ty niêm yết trên sàn chứng khoán, phải tuân thủ các quy định về báo cáo tài chính và công khai thông tin.
- Công ty cổ phần có thể tồn tại và hoạt động lâu dài, không phụ thuộc vào sự thay đổi của các cổ đông. Khi một cổ đông chuyển nhượng cổ phần, công ty vẫn tiếp tục hoạt động bình thường.
- Lợi nhuận của công ty cổ phần được phân chia theo tỷ lệ cổ phần mà mỗi cổ đông nắm giữ. Điều này khuyến khích các cổ đông đóng góp và gắn bó với công ty.
4. Ưu và nhược điểm của mô hình JSC
Ưu điểm
Công ty cổ phần (JSC) có nhiều ưu điểm nổi bật. Đầu tiên, mức độ rủi ro về nợ và tài sản của công ty được hạn chế trong phạm vi số vốn đã góp, làm giảm thiểu rủi ro so với doanh nghiệp tư nhân và công ty hợp danh. Khả năng huy động vốn của JSC cũng rất mạnh mẽ nhờ việc phát hành cổ phiếu ra thị trường.
Việc chuyển nhượng cổ phần trong công ty cổ phần khá dễ dàng, tạo ra sự đa dạng trong cơ cấu cổ đông của JSC.
Hơn nữa, JSC hoạt động trong nhiều lĩnh vực và ngành nghề khác nhau, tạo điều kiện cho những cá nhân có mức vốn nhỏ cũng có thể tham gia góp vốn.
Nhược điểm
Do dễ dàng huy động cổ đông, số lượng thành viên trong công ty thường rất đông, dẫn đến những thách thức trong việc quản lý. Sự đa dạng của các cổ đông có thể dẫn đến phân tách thành các nhóm lợi ích riêng lẻ, gây mâu thuẫn và cạnh tranh nội bộ.
Ngoài ra, JSC phải chịu mức thuế doanh nghiệp tương đối cao và các cổ đông cũng phải trả thuế thu nhập bổ sung từ nguồn cổ phiếu và lợi tức cổ phần theo quy định của pháp luật.
5. Cơ cấu tổ chức của các JSC
Công ty cổ phần (JSC) có quyền lựa chọn tổ chức quản lý và hoạt động theo một trong hai mô hình sau, tùy thuộc vào loại hình công ty, trừ khi có quy định khác của pháp luật về chứng khoán:
- Mô hình thứ nhất: Bao gồm Đại hội đồng cổ đông, Hội đồng quản trị, Ban kiểm soát, và Giám đốc hoặc Tổng giám đốc. Nếu công ty có dưới 11 cổ đông và các cổ đông tổ chức sở hữu dưới 50% tổng số cổ phần, không bắt buộc phải thành lập Ban kiểm soát.
- Mô hình thứ hai: Gồm Đại hội đồng cổ đông, Hội đồng quản trị, và Giám đốc hoặc Tổng giám đốc. Trong mô hình này, ít nhất 20% thành viên Hội đồng quản trị phải là thành viên độc lập và có Ban kiểm toán nội bộ trực thuộc Hội đồng quản trị. Các thành viên độc lập sẽ thực hiện chức năng giám sát và kiểm soát các hoạt động quản lý của công ty.
Nếu doanh nghiệp chỉ có một người đại diện theo pháp luật, Chủ tịch Hội đồng quản trị hoặc Giám đốc, Tổng giám đốc sẽ là người đại diện pháp luật của công ty. Trong trường hợp điều lệ công ty không quy định khác, Chủ tịch Hội đồng quản trị sẽ là người đại diện pháp luật của công ty.
Trong trường hợp có hơn một người đại diện theo pháp luật, Chủ tịch Hội đồng quản trị và Giám đốc hoặc Tổng giám đốc sẽ là những người đại diện chịu trách nhiệm pháp lý. Nếu điều lệ công ty không quy định Chủ tịch Hội đồng quản trị là người đại diện theo pháp luật, Giám đốc hoặc Tổng giám đốc sẽ đảm nhận vai trò này.
Nhiệm kỳ của Giám đốc hoặc Tổng giám đốc không quá 5 năm, nhưng có thể được bổ nhiệm lại không giới hạn số nhiệm kỳ.
6. Sự khác nhau giữa mô hình Co. Ltd và JSC là gì?
| Tiêu chí | Công ty TNHH (Co. Ltd) | Công ty Cổ phần (JSC) |
| Số lượng thành viên/cổ đông | Tối đa 50 thành viên | Không giới hạn số lượng cổ đông, có thể lên tới hàng nghìn |
| Chuyển nhượng vốn/cổ phần | Chuyển nhượng phức tạp, cần sự đồng ý của các thành viên khác | Chuyển nhượng dễ dàng thông qua mua bán cổ phiếu |
| Vốn điều lệ | Do các thành viên góp và được ghi nhận trong Điều lệ công ty. | Chia thành các cổ phần, có thể huy động thêm vốn thông qua phát hành cổ phiếu. |
| Cơ cấu quản lý | Hội đồng thành viên, Giám đốc hoặc Tổng giám đốc | Đại hội đồng cổ đông, Hội đồng quản trị, Ban kiểm soát, Giám đốc hoặc Tổng giám đốc |
| Trách nhiệm của thành viên | Thành viên chịu trách nhiệm hữu hạn trong phạm vi số vốn đã góp. | Cổ đông chịu trách nhiệm hữu hạn trong phạm vi số vốn đã góp. |
| Khả năng huy động vốn | Hạn chế, chủ yếu dựa vào vốn góp của thành viên. | Cao, có thể phát hành cổ phiếu để huy động vốn từ công chúng. |
| Phân chia lợi nhuận | Theo tỷ lệ góp vốn đã thỏa thuận trong Điều lệ công ty. | Theo số lượng cổ phần sở hữu. |
| Minh bạch thông tin | Không bắt buộc công khai thông tin tài chính. | Bắt buộc công khai thông tin tài chính nếu niêm yết trên sàn chứng khoán. |
| Mức độ rủi ro | Thấp hơn do ít cổ đông và quản lý tập trung. | Cao hơn do nhiều cổ đông và khó kiểm soát xung đột lợi ích. |
| Nghĩa vụ thuế | Chịu thuế thu nhập doanh nghiệp, không có thuế cổ tức riêng lẻ. | Chịu thuế thu nhập doanh nghiệp, cổ đông còn phải chịu thuế thu nhập từ cổ tức. |
Tạm kết
Hiểu rõ về đặc điểm, cơ cấu và các khái niệm liên quan đến JSC là gì sẽ giúp các nhà đầu tư và quản lý doanh nghiệp tận dụng tối đa lợi ích của loại hình doanh nghiệp này, đồng thời giảm thiểu rủi ro và thách thức có thể gặp phải. Chúc bạn luôn thành công!
Đừng quên đón đọc các bài viết hữu ích khác tại Vieclam24h.vn nhé!
Vieclam24h.vn có công cụ tạo CV online với hàng trăm mẫu CV hoàn toàn miễn phí. Ngoài nội dung đúng chuẩn dựa theo vị trí công việc và lĩnh vực ứng tuyển, các bạn còn có thể thỏa sức sáng tạo với các tùy chỉnh về màu sắc, bố cục,… Chỉ trong tích tắc, bạn đã có ngay cho mình một CV cực đẹp phù hợp với nhu cầu cá nhân để ứng tuyển công việc mơ ước. Chúc bạn thành công!
Xem thêm: Unicorn là gì? Top các công ty Kỳ Lân hàng đầu tại Việt Nam
