Trong quá trình tìm việc làm, một trong những yếu tố quan trọng mà người lao động cần quan tâm đến là độ tuổi lao động và tuổi ký hợp đồng lao động. Hiểu rõ về độ tuổi lao động là điều cần thiết để bảo vệ quyền lợi cũng như tránh các vi phạm pháp luật không mong muốn trong công việc. Để biết thêm thông tin, mời bạn đọc theo dõi bài viết dưới đây của Nghề Nghiệp Việc Làm 24h.
Độ tuổi lao động là gì?
Khoản 1 Điều 3 Bộ luật lao động 2012 quy định: “Người lao động là người từ đủ 15 tuổi trở lên, có khả năng lao động, làm việc theo hợp đồng lao động; được trả lương và chịu sự quản lý, điều hành của người sử dụng lao động”.
Độ tuổi lao động tối thiểu là bao nhiêu?
Khoản 1 Điều 3 Bộ luật Lao động 2019 có hiệu lực từ ngày 01/01/2021 quy định độ tuổi lao động tối thiểu tại Việt Nam là 15 tuổi trừ một số trường hợp đặc biệt quy định tại Mục 1 Chương XI Bộ luật Lao động 2019.
Điều 143 Bộ luật Lao động năm 2019 quy định lao động chưa thành niên như sau:
“1. Lao động chưa thành niên là người lao động chưa đủ 18 tuổi.
2. Người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi không được làm công việc hoặc làm việc ở nơi làm việc quy định tại Điều 147 của Bộ luật này.
3. Người từ đủ 13 tuổi đến chưa đủ 15 tuổi chỉ được làm công việc nhẹ theo danh mục do Bộ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội ban hành.
4. Người chưa đủ 13 tuổi chỉ được làm các công việc theo quy định tại khoản 3 Điều 145 của Bộ luật này.”
Xem thêm: Bật mí 2 loại hợp đồng lao động và hình thức ký kết doanh nghiệp cần nắm rõ
Khi nào đủ tuổi ký kết hợp đồng lao động?
Khoản 4 Điều 18 Bộ luật Lao động năm 2019 quy định:
“Người giao kết hợp đồng lao động bên phía người lao động là người thuộc một trong các trường hợp sau đây:
a) Người lao động từ đủ 18 tuổi trở lên.
b) Người lao động từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi khi có sự đồng ý bằng văn bản của người đại diện theo pháp luật của người đó.
c) Người chưa đủ 15 tuổi và người đại diện theo pháp luật của người đó.
d) Người lao động được những người lao động trong nhóm ủy quyền hợp pháp giao kết hợp đồng lao động.”
Như vậy, người từ đủ 15 tuổi dưới 18 tuổi có quyền tự mình giao kết hợp đồng lao động, tuy nhiên, cần phải có sự đồng ý của người đại diện theo pháp luật bằng văn bản như cha, mẹ ,ông, bà ,… Ví dụ: Người lao động từ 15 – 18 tuổi khi ký hợp đồng lao động phải nộp kèm văn bản đồng ý của cha hoặc mẹ.
Nguyên tắc sử dụng người đủ tuổi lao động tối thiểu 2023
Điều 144 Bộ luật Lao động năm 2019 quy định quy định sử dụng lao động chưa thành niên như sau:
- Lao động chưa thành niên chỉ được làm công việc phù hợp với sức khỏe để bảo đảm sự phát triển thể lực, trí lực, nhân cách.
- Người sử dụng lao động khi sử dụng lao động chưa thành niên có trách nhiệm quan tâm chăm sóc người lao động về các mặt lao động, sức khỏe, học tập trong quá trình lao động. Những công việc này phụ thuộc vào độ tuổi lao động và được quy định chi tiết tại Bộ luật lao động 2019 và Thông tư 09/2020/TT-BLĐTBXH.
- Khi sử dụng lao động chưa thành niên, người sử dụng lao động phải có sự đồng ý của cha, mẹ hoặc người giám hộ; lập sổ theo dõi riêng, ghi đầy đủ họ tên, ngày tháng năm sinh, công việc đang làm, kết quả những lần kiểm tra sức khỏe định kỳ và xuất trình khi cơ quan nhà nước có thẩm quyền yêu cầu.
- Người sử dụng lao động phải tạo cơ hội để lao động chưa thành niên được học văn hóa, giáo dục nghề nghiệp, đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ kỹ năng nghề.
Quy định sử dụng người có độ tuổi từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi
Khi sử dụng người lao động có độ tuổi từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi làm việc thì người sử dụng lao động phải đảm bảo đáp ứng thời gian làm việc và các công việc được quy định tại Khoản 2 Điều 146, Điều 147 và Điều 9 Thông tư 09/2020/TT-BLĐTBXH, cụ thể như sau: “Thời gian làm việc của người lao động từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi không được quá 08 giờ làm việc việc trong một ngày và không quá 40 giờ làm việc trong một tuần. Người sử dụng lao động chỉ được quyền sử dụng dụng nhóm đối tượng lao động này làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm với một số công việc nhất định được quy định theo danh mục do Bộ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội ban hành, cụ thể được ban hành tại Phụ lục V ban hành kèm theo Thông tư 09/2020/TT-BLĐTBXH.”
Người sử dụng lao động không được phép sử dụng người lao động có độ tuổi từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi đối với những công việc sau đây:
- Không sử dụng người lao động làm những công việc về mang, vác, nâng các vật năng mà các vật nặng này vượt quá thể trạng của người lao động.
- Không được làm các công việc thuộc các lĩnh vực sản xuất, kinh doanh những chất kích thích ví dụ như kinh doanh cồn, rượu, bia, thuốc lá hoặc các chất có tác động trực tiếp đến tinh thần hoặc những chất có khả năng gây nghiện.
- Không được làm các công việc về sản xuất, sử dụng hoặc vận chuyển các loại hóa chất, các loại khí gas và các chất nổ có nguy hiểm.
- Các công việc về bảo trì, bảo dưỡng các thiết bị, máy móc.
- Các công việc phá dỡ các loại công trình xây dựng.
- Các công việc về nấu, thổi, đúc, cán, dập và hàn các loại kim loại.
- Các công việc liên quan đến việc phải lặn biển, đánh bắt thủy, hải sản xa bờ.
- Một số các công việc khác gây tổn hại đến sự phát triển thể lực, trí lực, nhân cách của người lao động từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi. Những công việc này được ghi nhận tại Phụ lục III ban hành kèm theo Thông tư số 09/2020/TT-BLĐTBXH.
Người sử dụng lao động không được phép sử dụng người lao động có độ tuổi từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi làm việc trong các môi trường làm việc như sau:
- Không được sử dụng người lao động làm việc dưới nước dưới lòng đất và trong các hang động, đường hầm.
- Không được sử dụng người lao động làm việc ở tại các công trình xây dựng.
- Không sử dụng người lao động làm việc ở tại các cơ sở giết mổ gia súc.
- Không sử dụng người lao động làm việc tại các sòng bạc, quán bar, vũ trường, phòng hát karaoke, khách sạn, nhà nghỉ, các cơ sở tắm hơi, các cơ sở xoa bóp.
- Không sử dụng người lao động làm việc tại các địa điểm kinh doanh xổ số và các dịch vụ trò chơi điện tử.
- Không sử dụng người lao động làm việc tại những nơi làm việc có gây ảnh hưởng, tổn hại đến sự phát triển thể lực, trí lực, nhân cách của người lao động từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi. Nơi làm việc này được quy định cụ thể tại Phụ lục IV ban hành kèm theo Thông tư số 09/2020/TT-BLĐTBXH.
Xem thêm: Tìm hiểu các quy định tạm hoãn hợp đồng lao động doanh nghiệp cần biết
Sử dụng người lao động chưa đủ độ tuổi, người sử dụng lao động bị xử phạt thế nào?
Điều 28 nghị định số 28/2020/NĐ-CP quy định việc sử dụng người lao động chưa thành niên khi có một trong các hành vi được quy định tại các khoản c điều này thì có thể bị xử phạt từ 1.000.000 – 75.000.000 đồng tùy theo mức độ và hành vi vi phạm.
Trường hợp người sử dụng lao động đủ yếu tố cấu thành tội phạm theo quy định của Bộ luật hình sự năm 2015 quy định đối với người lao động về tội “vi phạm quy định về sử dụng người lao động dưới 16 tuổi” có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự với khung hình phạt nặng nhất đến 12 năm theo quy định tại điều 296 Bộ luật này.
Kết luận
Trong hành trình tìm kiếm việc làm, việc nắm vững thông tin về độ tuổi lao động tối thiểu và quy định về tuổi ký hợp đồng sẽ giúp bạn có sự chuẩn bị tốt cho sự nghiệp của mình. Hy vọng bài viết trên của Nghề Nghiệp Việc Làm 24h đã mang đến những thông tin hữu ích về độ tuổi lao động, đặc biệt là các bạn trẻ đang tìm kiếm cơ hội việc làm. Đừng quên theo dõi các chủ đề mới nhất được cập nhật liên tục trên Việc Làm 24h để biết thêm thông tin nhé!
Xem thêm: Người lao động muốn đơn phương chấm dứt hợp đồng cần lưu ý những gì?
