Bảo hiểm xã hội là một trong những quyền lợi quan trọng đối với người lao động. Thông thường, mỗi người chỉ được đóng 1 sổ bảo hiểm tại công ty ký kết hợp đồng lao động trước tiên. Tuy nhiên vì một số lý do, rất có thể bạn sẽ gặp phải tình trạng đóng trùng bảo hiểm xã hội ở 2 công ty. Vậy phải xử lý như thế nào? Liệu có được hoàn trả đóng trùng BHXH? Nghề Nghiệp Việc Làm 24h sẽ giúp bạn giải đáp câu hỏi này.
Đóng trùng bảo hiểm xã hội là gì?
Đóng trùng bảo hiểm xã hội nói chung hay đóng trùng bảo hiểm xã hội ở 2 công ty nói riêng là trường hợp mà người lao động trong cùng một khoảng thời gian lại tham gia bảo hiểm xã hội tại 2 công ty trở lên. Dẫn đến việc mỗi khi xin hưởng các chế độ, quyền lợi đều không được giải quyết; lúc nghỉ việc cần chốt sổ thì gặp phải khó khăn.
Đóng trùng bảo bảo hiểm xã hội có được hoàn tiền hay không?
Theo như khoản 4 Điều 85 Luật Bảo hiểm xã hội ban hành năm 2014 và khoản 1 Điều 43 Luật Việc làm ban hành năm 2013 thì người lao động nếu ký hợp đồng với nhiều người sử dụng lao động thì chỉ được đóng bảo hiểm xã hội theo hợp đồng lao động đầu tiên.
Tuy nhiên như đã nói khi làm việc cùng lúc cho nhiều nơi sẽ không tránh khỏi việc đóng trùng bảo hiểm xã hội ở 2 công ty. Trong trường hợp này cơ quan bảo hiểm xã hội sẽ hoàn tiền cho người lao động, theo quy định của điểm 3.1 khoản 3 Điều 43 Quyết định 595/QĐ-BHXH ban hành năm 2017, sửa đổi bởi Quyết định 505/QĐ-BHXH năm 2020. Cụ thể là:
Nếu người lao động có từ 02 sổ bảo hiểm xã hội trở lên, có thời gian đóng bảo hiểm xã hội và bảo hiểm thất nghiệp trùng nhau thì cơ quan bảo hiểm sẽ tiến hành rà soát và hoàn trả số tiền mà đơn vị và người lao động đã đóng vào quỹ hưu trí, tử tuất cũng như bảo hiểm thất nghiệp (bao gồm cả số tiền thuộc trách nhiệm của đơn vị sử dụng lao động), tuy nhiên không bao gồm tiền lãi.
Xem thêm: Chế độ tử tuất là gì? Người lao động cần biết gì về chế độ tử tuất?
Hướng dẫn cách xử lý khi đóng trùng bảo hiểm xã hội
Các bước xử lý khi người lao động đóng trùng bảo hiểm xã hội tại 2 công ty hoặc có từ 2 sổ bảo hiểm xã hội như sau:
Giảm trùng quá trình người lao động tham gia bảo hiểm xã hội
Nếu người lao động có thời gian đóng bảo hiểm xã hội bị trùng ở 2 công ty thì người lao động cần làm đơn giảm trùng bảo hiểm xã hội, đề nghị 1 trong 2 công ty xử lý.
Theo đó, công ty nào thực hiện thủ tục giảm trùng bảo hiểm xã hội sẽ phải chuẩn bị hồ sơ bao gồm các giấy tờ sau:
- Tờ khai tham gia và điều chỉnh thông tin bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế theo mẫu TK3-TS;
- Danh sách các lao động tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp theo mẫu D02-LT kèm theo Quyết định 1040/QĐ-BHXH;
- Bảng kê thông tin theo mẫu D01-TS nếu có.
Bên cạnh đó theo Công văn số 3663/BHXH – THU của BHXH Hồ Chí Minh ngày 19/11/2014, khoản 6 mục I có nêu rõ:
Người lao động đóng trùng bảo hiểm xã hội tại 2 công ty thì phải giảm quá trình trùng tương ứng, kể cả sổ có thời gian chưa hưởng chế độ mà bị trùng với sổ có thời gian đã hưởng các chế độ như trợ cấp 1 lần, trợ cấp thất nghiệp cũng phải giảm trùng cho đến tháng liền kề của sổ đã hưởng trước đó. Khi tiến hành giảm trùng thì phải thu hồi số tiền trợ cấp BHXH đã hưởng (nếu có).
Theo đó, người lao động cần nộp sổ bảo hiểm xã hội có thời gian đóng trùng cho công ty nơi đang làm việc để nộp hồ sơ và chuyển cho cơ quan bảo hiểm xã hội. Còn đối với lao động tự do thì cần nộp trực tiếp sổ cho cơ quan bảo hiểm xã hội nơi đã hoặc đang tham gia đóng để được giải quyết vấn đề.
Tiến hành gộp sổ có thời gian tham gia bảo hiểm xã hội trùng nhau
Theo quy định thì một người có từ 2 sổ bảo hiểm xã hội trở lên nhưng thời gian đóng không trùng nhau, cơ quan bảo hiểm xã hội sẽ thu hồi lại tất cả để hoàn chỉnh cơ sở dữ liệu, in lại thời gian đóng và hưởng các chế độ và làm thành sổ mới.
Còn đối với sổ bảo hiểm bị trùng thì theo khoản 143, điều 27 Văn bản hợp nhất số 2089/VBHN-BHXH ban hành ngày 26/6/2020 của BHXH Việt Nam có quy định: Sổ có thời gian đóng trùng sẽ được giữ lại theo thứ tự ưu tiên như sau:
- Ưu tiên sổ có thời gian đóng BHXH ở tỉnh/thành phố khác;
- Sổ đang hưởng các chế độ hưu trí;
- Sổ đã hoặc đang hưởng chế độ về tai nạn lao động & các bệnh nghề nghiệp;
- Sổ đã hưởng bảo hiểm xã hội 1 lần nhưng vẫn còn bảo hiểm thất nghiệp chưa hưởng hết;
- Sổ đã hưởng trợ cấp thất nghiệp tuy nhiên vẫn chưa hưởng bảo hiểm xã hội 1 lần;
- Sổ đã có thời gian đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp với mức lương cao hơn.
Nếu người lao động cam kết không thừa nhận quá trình đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp thì cần trình bày rõ trong bản kê thông tin mẫu D01-TS do công ty lập ra.
Hoàn trả tiền bảo hiểm xã hội đóng trùng trước đó
Theo khoản 2.5 điều 2 Quyết định 595/QĐ-BHXH về việc hoàn trả tiền cho người lao động đóng trùng bảo hiểm xã hội ở 2 công ty quy định:
Cơ quan bảo hiểm xã hội sẽ chuyển trả lại số tiền được xác định là không phải tiền đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hoặc tiền đóng thừa khi ngừng giao dịch với cơ quan bảo hiểm xã hội, tiền đóng trùng cho các cơ quan, cá nhân đã nộp vào trước đó.
Mức hoàn trả lại tiền bảo hiểm xã hội đã đóng trùng là bao nhiêu?
Theo quy định tại tiết E, điểm 3.1 khoản 3, điều 43 Quyết định 595/QĐ-BHXH có nêu rõ: Cơ quan bảo hiểm xã hội sẽ hoàn trả cho người lao động số tiền mà đơn vị và người lao động đã đóng trùng, không bao gồm tiền lãi.
Mức hoàn trả tiền bảo hiểm xã hội sẽ được tính bằng đúng số tiền mà đơn vị và người lao động đã đóng thừa vào quỹ hưu trí, tử tuất và bảo hiểm thất nghiệp. Số tiền này bao gồm cả tiền thuộc trách nhiệm đóng của người lao động xã hội.
Hồ sơ cần có để thực hiện hoàn tiền đóng trùng BHXH
Để được hoàn lại tiền, người lao động đóng trùng bảo hiểm xã hội ở 2 công ty cần chuẩn bị:
- Tờ khai tham gia và điều chỉnh thông tin bảo hiểm xã hội bảo hiểm y tế theo mẫu TK1-TS.
- Sổ BHXH nếu tham gia đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện, người có thời gian đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp trùng nhau thì cần nộp tất cả các sổ BHXH.
- Các văn bản chứng thực hoặc bản kèm theo bản chính giấy chứng tử đối với trường hợp đã chết.
Đối với doanh nghiệp cần một bộ hồ sơ gồm có:
- Phiếu trình giải quyết công việc (số lượng 01 bản chính/người);
- Bản tổng hợp danh sách lao động tham gia bảo hiểm xã hội và bảo hiểm y tế (theo mẫu D02-TS – số lượng 01 Bản chính);
- Phiếu yêu cầu theo mẫu C02-TS – số lượng 01 Bản chính/người);
- Sổ BHXH mẫu cũ hoặc là tờ bìa sổ, các trang rời ở trong (số lượng 01 sổ/người);
- Quyết định thu hồi tiền trợ cấp của các chế độ bảo hiểm xã hội (nếu có), (số lượng 01 bản chính).
Trên đây là hướng dẫn chi tiết của chúng tôi về cách xử lý khi đóng trùng bảo hiểm xã hội ở 2 công ty. Hy vọng qua đó bạn đã biết mình cần làm gì, liên hệ với ai để giải quyết. Nếu có bất cứ băn khoăn thắc mắc gì liên quan đến nghề nghiệp và các chế độ, hãy ghé ngay website của Việc Làm 24h. Mọi thông tin luôn được chúng tôi cập nhật liên tục, thường xuyên, giúp bạn nắm bắt và bảo vệ quyền lợi bản thân khi làm việc.
Xem thêm: Khi nào cần báo giảm BHXH? Hướng dẫn báo giảm BHXH đơn giản nhất hiện nay
