Đa số các doanh nghiệp và tập đoàn lớn trên thế giới đều xây dựng các chương trình Mentorship cho đội ngũ nhân viên. Chương trình này giúp nhân viên phát triển nhanh chóng và tăng cơ hội thăng tiến trong sự nghiệp. Doanh nghiệp cũng có thể giảm chi phí tuyển dụng và tăng tỷ lệ giữ chân nhân sự hiệu quả. Mentorship là gì? Chương trình Mentorship mang lại ý nghĩa gì? Làm thế nào xây dựng chương trình Mentorship hiệu quả? Tất cả sẽ được giải đáp trong bài viết dưới đây của Nghề Nghiệp Việc Làm 24h.
Mentorship là gì?
Mentorship là một mối quan hệ hỗ trợ, hướng dẫn giữa hai cá nhân, trong đó một người có kinh nghiệm (Mentor) sẽ chia sẻ kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm và hướng dẫn, giúp đỡ người ít kinh nghiệm hơn (Mentee) phát triển bản thân và đạt được mục tiêu trong công việc.
Mục tiêu của Mentorship hướng đến giúp nhân viên hòa nhập và làm quen với môi trường mới, quen việc nhanh hơn và làm việc hiệu suất. Đồng thời, khuyến khích nhân viên cấp dưới có cơ hội phát triển và thăng tiến.
Mentor là ai?
Mentor là người cố vấn, sở hữu năng lực, trình độ chuyên môn và có nhiều kinh nghiệm. Mentor có thể là cấp trên, đồng nghiệp, chuyên gia bên ngoài hoặc bất kỳ ai có cấp bậc cao hơn Mentee, có thể cung cấp cho Mentee những lời khuyên và hướng dẫn giá trị.
Xem thêm: Mentor là gì? 8 bước đơn giản để tìm và duy trì mối quan hệ với mentor
Mentee là ai?
Mentee là người được cố vấn, họ có thể là sinh viên mới ra trường, nhân viên mới ít kiến thức thực tế, thiếu kinh nghiệm. Mentee tìm kiếm sự hỗ trợ và hướng dẫn để ngày càng tiến bộ, phát triển bản thân và hoàn thiện kỹ năng trong công việc.
Mối quan hệ giữa Mentor và Mentee là mối quan hệ hai chiều và hỗ trợ lẫn nhau. Mentee có thể cung cấp phản hồi cho Mentor, thông qua đó Mentor phát triển kỹ năng lãnh đạo, mở rộng mạng lưới quan hệ và nâng cao giá trị bản thân.
Xem thêm: Mentee là gì? Làm gì để trở thành mentee lý tưởng?
Chương trình Mentorship là gì?
Chương trình Mentorship (Mentorship Program) là những chương trình cố vấn được doanh nghiệp tổ chức. Mục đích của chương trình này là kết nối nhân viên với những chuyên gia cố vấn để phát triển năng lực và nâng cao chất lượng đội ngũ. Chương trình Mentorship được các doanh nghiệp, tập đoàn lớn trên thế giới triển khai và trở thành một phần không thể thiếu trong chiến lược phát triển nhân viên.
Vì sao nên xây dựng chương trình Mentorship?
Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực là mục tiêu quan trọng của hầu hết các doanh nghiệp hiện nay. Chương trình Mentorship là nền tảng giúp doanh nghiệp thúc đẩy chiến lược phát triển nguồn nhân lực đạt hiệu quả.
Giữ chân nhân viên, giảm tỷ lệ nhảy việc
Tình trạng nhảy việc ở nhân viên đã và đang trở thành thách thức to lớn cho các doanh nghiệp. Đặc biệt trong bối cảnh thị trường lao động cạnh tranh gay gắt như hiện nay, việc giữ chân những nhân viên có kỹ năng và chuyên môn cao trở thành bài toán hóc búa hơn bao giờ hết. Thông qua chương trình Mentorship, Mentee được đào tạo, phát triển năng lực và định hướng lộ trình thăng tiến.
Chính điều này khiến nhân viên cảm thấy được quan tâm, từ đó giảm tỷ lệ nhảy việc đáng kể. Doanh nghiệp có thể giữ chân nhân tài thành công, đảm bảo sự ổn định trong tổ chức và cắt giảm chi phí tuyển dụng cũng như đào tạo nhân sự mới.
Xem thêm: Golden Handcuffs là gì? Các loại lợi ích phổ biến để giữ chân nhân viên cốt cán
Tạo điều kiện thúc đẩy nhân viên phát triển
Chương trình Mentorship tạo điều kiện lý tưởng cho nhân viên học hỏi, trau dồi kiến thức và kỹ năng chuyên môn từ những chuyên gia hàng đầu. Chương trình được xây dựng với các buổi training và bài test năng lực định kỳ, nhân viên được các Mentor xác định điểm mạnh, điểm yếu và đề xuất phương án phát triển phù hợp.
Nhân viên cảm thấy tự tin hơn vào năng lực bản thân, tiến bộ nhanh chóng và đóng góp giá trị vào sự phát triển của doanh nghiệp. Doanh nghiệp cũng thông qua đó xây dựng đội ngũ nhân viên giàu năng lực và sẵn sàng đối mặt những thử thách trong tương lai.
Thiết lập mối quan hệ tốt đẹp giữa lãnh đạo và nhân viên
Bằng cách trao đổi, tương tác và học hỏi thông qua chương trình Mentorship, các cấp bậc trong đội ngũ doanh nghiệp có thể cải thiện và duy trì mối quan hệ tích cực trong công việc. Nhân viên không chỉ cải thiện sự hiểu biết mà còn có cơ hội thể hiện tiếng nói, giá trị cá nhân trước ban lãnh đạo. Mentor cũng có thể tin tưởng vào năng lực và phẩm chất của Mentee, giao phó trọng trách quan trọng và tạo cơ hội phát triển. Chính điều này đã phá vỡ những rào cản trong quá trình giao tiếp và thúc đẩy sự hợp tác giữa các cấp. Đây chính là nền tảng giúp doanh nghiệp xây dựng tập thể đoàn kết và vững mạnh.
Khẳng định lãnh đạo
Khi được giao trọng trách cố vấn, người làm quản lý, lãnh đạo nhận thức rõ ràng vai trò và trách nhiệm trong quá trình phát triển nhân viên. Từ đó chủ động hỗ trợ và tạo điều kiện cho nhân viên phát triển, góp phần nâng cao hiệu quả công việc chung. Nhân viên cảm thấy được quan tâm và hỗ trợ, từ đó có tinh thần trách nhiệm cao hơn với công việc và nỗ lực hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
Mở rộng mạng lưới
Chương trình Mentorship giúp kết nối những Mentor và Mentee có cùng lĩnh vực và mục tiêu nghề nghiệp. Thông qua các buổi hội thảo, hội nghị hoặc cuộc gặp gỡ giữa các chuyên gia, Mentor có thể mở rộng mạng lưới cá nhân với những người trong ngành. Mentee cũng có thể tận dụng cơ hội này để giao lưu, kết nối và xây dựng mối quan hệ.
Các hình thức Mentorship phổ biến
Cố vấn 1:1
Cố vấn 1:1 là hình thức Mentorship truyền thống, trong đó có duy nhất một Mentor và một Mentee tham gia. Mentor và Mentee có thể gặp gỡ trực tiếp hoặc trực tuyến, giúp Mentee cải thiện năng lực và đạt được mục tiêu cá nhân.
Mentor có thể dành toàn bộ sự quan tâm và hỗ trợ cho Mentee, giúp Mentee phát triển nhanh chóng và hiệu quả hơn. Mentee cũng có nhiều thời gian để tương tác và trao đổi với cố vấn. Đồng thời, cả hai có thể xây dựng mối quan hệ tin tưởng, gắn bó, tạo môi trường học tập thoải mái.
Cố vấn ngang hàng
Khác với Mentorship 1:1 truyền thống, đây là hình thức Mentorship trong đó 2 người có cùng cấp bậc hoặc năng lực chuyên môn chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm với nhau. Cả 2 có thể thay phiên nhau ở vai trò Mentor và Mentee để chia sẻ, học hỏi lẫn nhau. Mentorship ngang hàng giúp cả 2 mở rộng mạng lưới quan hệ và kết nối với những người có cùng sở thích, mục tiêu hoặc lĩnh vực chuyên môn.
Xem thêm: Coaching là gì? Kỹ năng cần thiết để thành công trong nghề coaching
Cố vấn nhóm
Cố vấn nhóm là hình thức Mentorship trong đó 1 Mentor hướng dẫn 1 nhóm Mentee. Các cuộc thảo luận nhóm được tổ chức cùng nhau chia sẻ, trao đổi, giải quyết vấn đề và học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau. Nhờ đó, những kiến thức, kỹ năng và kinh nghiệm thu thập được trở nên đa dạng và hữu ích. Tuy nhiên, hình thức Mentorship này thường gặp khó khăn trong việc thống nhất ý kiến và chênh lệch trình độ, khả năng tiếp thu giữa các thành viên.
Quy trình xây dựng chương trình Mentorship là gì?
Bước 1. Xác định mục tiêu chương trình Mentorship là gì?
Mục tiêu được xác định rõ ràng giúp doanh nghiệp xây dựng kế hoạch, lựa chọn hình thức cố vấn, định hướng hoạt động và đo lường hiệu quả. Hãy tạo ra những mục tiêu rõ ràng, cụ thể, có thể đo lường được và phù hợp với nhu cầu. Chẳng hạn như:
- Hỗ trợ nhân viên mới hòa nhập với môi trường làm việc trong 3 tháng đầu tiên.
- Giảm 1/2 tỷ lệ nhân viên nghỉ việc trong vòng 6 tháng.
- Trong vòng 2 năm, tăng gấp đôi số nhân viên cấp trung thăng chức lên vị trí cấp cao.
Bước 2. Lập kế hoạch chương trình
Ở bước này, doanh nghiệp cần lập kế hoạch chi tiết về mục tiêu, nội dung, thời gian, đối tượng tham gia và ngân sách chương trình. Đây là bước quan trọng để chương trình được triển khai hiệu quả.
Một bản kế hoạch chương trình Mentorship chuyên nghiệp cần cung cấp đầy đủ các yếu tố:
- Mục đích và kết quả mong muốn: Trình bày mục tiêu và kết quả chương trình.
- Đối tượng tham gia: Xác định tiêu chí và quy trình lựa chọn Mentor và Mentee. Mô tả vai trò và trách nhiệm của Mentor và Mentee.
- Hình thức triển khai: Loại hình chương trình Mentorship, cách thức làm việc và phương tiện hợp tác giữa Mentor – Mentee,…
- Nội dung chương trình: Kế hoạch chi tiết cho các hoạt động Mentorship bao gồm định hướng sự nghiệp, tham vấn quy trình làm việc, phát triển kỹ năng, giải quyết vấn đề,… Xác định phương pháp giảng dạy và học tập phù hợp, đồng thời lựa chọn tài liệu, công cụ hỗ trợ cần thiết.
- Lộ trình triển khai: Các giai đoạn thực hiện chương trình như giai đoạn khởi động, triển khai, theo dõi và đánh giá.
- Dự kiến ngân sách: Lập kế hoạch huy động và quản lý chi phí tổ chức, thực hiện chương trình hiệu quả.
Bước 3. Xây dựng nền tảng cơ bản chương trình
Lựa chọn người cố vấn
Không phải ai giỏi chuyên môn, giàu kinh nghiệm cũng có thể trở thành một Mentor tốt. Nếu lựa chọn người cố vấn không phù hợp, chương trình Mentorship sẽ thất bại. Doanh nghiệp cần tìm ra “chân dung” người cố vấn phù hợp với mục tiêu phát triển nhân sự. Đó có thể là một người luôn thực hiện tốt công việc, hết lòng với công ty và sẵn sàng chia sẻ kiến thức.
Bắt buộc hay không bắt buộc
Mỗi hình thức chương trình Mentorship luôn có những ưu nhược điểm riêng. Các chương trình bắt buộc thường đi kèm với những quy chuẩn, chính sách và trách nhiệm rõ ràng, khiến nhân viên cảm thấy bị ép buộc. Các chương trình đăng ký tự nguyện thoải mái hơn, tuy nhiên do không có gì ràng buộc nên nhân viên có nguy cơ rời bỏ nhanh. Doanh nghiệp có thể thực hiện một bài khảo sát mức độ hào hứng để quyết định tính bắt buộc cho chương trình.
Đối tượng tham gia, quy trình đăng ký
Chương trình Mentorship có thể giới hạn trong một bộ phận/phòng ban cụ thể hoặc mở rộng cho tất cả nhân viên. Nếu chương trình tùy chọn, hãy tạo các link đăng ký và khuyến khích nhân viên tham gia.
Trên các link này cần truyền thông mục đích và lợi ích của chương trình, đối tượng tham gia, thời gian và địa điểm tổ chức, các hoạt động của chương trình thông qua website, bản tin và Email doanh nghiệp,… Nếu chương trình bắt buộc, hãy ra thông báo chính thức trên kênh truyền thông nội bộ và yêu cầu nhân viên xác nhận tham gia.
Thời gian triển khai
Thời điểm triển khai và thời lượng chương trình cần được thống nhất để người tham gia có thể sắp xếp công việc và chuẩn bị tâm lý cũng như kiến thức, tài liệu,… cần thiết.
Ngân sách
Mentorship tại nơi làm việc khá giống đào tạo tại chỗ (on-the-job training). Do nguồn lực có sẵn nên chi phí thiết lập và điều hành chương trình tương đối thấp. Tuy nhiên, doanh nghiệp cần tính toán các chi phí liên quan để đảm bảo vận hành chương trình được chỉn chu, mang lại hiệu quả cho người tham gia cũng như doanh nghiệp.
Bước 4. Kết nối Mentor và Mentee
Mentor và Mentee là 2 đối tượng quyết định thành công của chương trình Mentorship. Việc kết nối 2 đối tượng này để làm việc ăn ý không dễ dàng khi mỗi cá nhân sẽ có năng lực, phong cách làm việc và kỳ vọng khác nhau. Hãy tạo cơ sở dữ liệu người tham gia để tham chiếu thông tin về giới tính, vị trí công việc, kinh nghiệm, chuyên ngành học, mục tiêu phát triển, sở thích cá nhân, cố vấn mong muốn,…
Nhằm tạo cơ hội để khai thác tối đa giá trị chương trình và tạo môi trường cởi mở học hỏi lẫn nhau, hãy xử lý những trở ngại của cả Mentor và Mentee, hướng dẫn cách thức làm việc chung để đôi bên hiểu rõ vai trò và mục tiêu. Thông qua đó, Mentor và Mentee biết rằng bản thân cần nỗ lực để đạt được những kỳ vọng mong muốn từ chương trình.
Bước 5: Đo lường hiệu quả
Việc đo lường hiệu quả giúp doanh nghiệp xác định chương trình đã đạt được mục tiêu chưa và những điểm nào cần cải thiện. Việc đo lường thể hiện qua những câu hỏi sau:
- Tỷ lệ tham gia chương trình như thế nào?
- Có bao nhiêu người gắn bó đến hết chương trình?
- Những người tham gia (Mentor và Mentee) cảm thấy thế nào về chương trình? Họ có thỏa mãn được mục tiêu và kỳ vọng không?
- Chương trình đã tác động như thế nào đến người tham gia?
- Ngân sách dự kiến có phù hợp không?
- Chương trình có thể mở rộng quy mô không?
Kết luận
Chương trình Mentorship là một trong những cách hiệu quả để cải thiện hiệu suất làm việc của nhân viên. Hy vọng bài viết trên của Vieclam24h.vn đã giúp bạn đọc hiểu rõ Mentorship là gì và cách xây dựng chương trình Mentorship hiệu quả. Chúc bạn thành công.
Ngoài ra, đừng quên follow trang LinkedIn của Vieclam24h.vn để có thể học hỏi thêm những kỹ năng tuyển dụng và cập nhật các thông tin mới nhất về thị trường lao động nhé!
Xem thêm: Happy Hour là gì? 5 ý tưởng tổ chức Happy Hour hấp dẫn trong công ty
