Trong môi trường công việc hiện đại, mỗi phong cách lãnh đạo đều mang đến những thách thức và cơ hội khác nhau. Một số phong cách tạo điều kiện cho sự sáng tạo và hợp tác, trong khi những phong cách khác có thể hạn chế khả năng của nhân viên. Chúng ta không thể bỏ qua phong cách lãnh đạo độc đoán. Vậy độc đoán là gì? Làm thế nào để nhận biết sếp theo phong cách lãnh đạo độc đoán? Hãy cùng Nghề Nghiệp Việc Làm 24h tìm hiểu ngay trong bài viết bên dưới nhé!
1. Độc đoán là gì?
Độc đoán là thái độ hoặc hành vi những người không tôn trọng hoặc chấp nhận quan điểm và ý kiến của người khác, thay vào đó cố tình áp đặt quan điểm của mình lên người khác, không cần chứng minh hay lập luận hợp lý. Hành vi độc đoán cần được kiềm chế vì có thể gây ra mâu thuẫn, xung đột và tác động tiêu cực đến mối quan hệ giữa các cá nhân hoặc trong cộng đồng.
2. Phong cách lãnh đạo độc đoán là gì?
Sau khi nắm rõ về độc đoán là gì, bạn có thể bắt đầu tìm hiểu thêm về phong cách lãnh đạo độc đoán. Lãnh đạo độc đoán, hay còn được gọi là lãnh đạo chuyên quyền, là phong cách mà cấp trên đưa ra mệnh lệnh và mọi quyết định trong doanh nghiệp đều phải tuân theo ý kiến của người lãnh đạo.
Phong cách này không chỉ yêu cầu nhân viên tuân thủ theo chỉ thị của cấp trên mà còn ngăn họ đưa ra bất kỳ ý kiến hay đóng góp nào. Dù vậy, nếu người lãnh đạo có đủ kiến thức, năng lực và tầm nhìn, phong cách này có thể mang lại hiệu quả trong công việc.
3. Ví dụ về phong cách lãnh đạo độc đoán
Steve Jobs
Câu nói nổi tiếng “Dân chủ không tạo ra những sản phẩm tuyệt vời. Để làm điều đó, bạn cần một nhà độc tài thông minh” thể hiện rõ phong cách lãnh đạo của Steve Jobs.
Jobs là người rất quyết đoán và kiên định trong các quyết định của mình. Một khi đã đánh giá và chọn lựa một giải pháp mà ông tin là đúng, ông thường bỏ ngoài tai những lời chỉ trích hoặc phản đối. Thậm chí, ông còn quyết liệt phản bác ý kiến của các chuyên gia khác và làm theo quyết định của mình.
Jobs đã quay lại Apple trong giai đoạn khó khăn, khi giá cổ phiếu của công ty giảm sút nghiêm trọng. Quyết định đầu tiên của ông là giảm giá cổ phiếu ưu đãi. Mặc dù bộ phận tài chính phản đối và yêu cầu 2 tháng nghiên cứu, Jobs vẫn kiên quyết thực hiện ngay lập tức. Kết quả là giá cổ phiếu tăng từ 13 USD lên 20 USD chỉ trong vòng 1 tháng.
Bill Gates
Bill Gates cũng là một trong những nhà lãnh đạo nổi tiếng với phong cách độc đoán nghiêm khắc. Nhiều người cho rằng phong cách này có thể dẫn đến sự sụp đổ của Bill Gates. Tuy nhiên, thực tế cho thấy Microsoft vẫn phát triển và đạt được nhiều thành công.
Gates tập trung vào kết quả cuối cùng. Vì vậy, ông cẩn thận lựa chọn từng cá nhân xuất sắc và đặt ra những thách thức để kiểm tra năng lực của họ. Nhân viên phải nỗ lực không ngừng để vượt qua thành tựu trước đây, từ đó thúc đẩy sự phát triển của Microsoft.
Jeff Bezos
Jeff Bezos là một trong những CEO hàng đầu tại Mỹ và được đánh giá cao về năng lực lãnh đạo. Triết lý tận tâm chăm sóc khách hàng của Bezos gây ấn tượng mạnh cho các cựu quản lý của Amazon. Simon Murdoch – cựu quản lý chi nhánh của Amazon ở Anh – chia sẻ rằng: Bezos đã yêu cầu ông kéo dài thời hạn đặt hàng và giao hàng trong ngày từ 4 giờ chiều đến 6-7 giờ tối.
Dù thay đổi này gây xáo trộn kế hoạch của bộ phận kho bãi và giao hàng, nó đã góp phần đưa Amazon trở thành nhà bán lẻ hàng đầu thế giới.
4. Các biểu hiện để nhận biết sếp độc đoán là gì?
Nghiêm khắc
Những người lãnh đạo theo phong cách độc đoán thường đặt ra các quy tắc, tiêu chuẩn và quy trình làm việc cụ thể, yêu cầu nhân viên tuân thủ nghiêm ngặt. Đối với các hành vi hoặc kết quả không đạt yêu cầu, họ thường phản ứng mạnh mẽ, chỉ trích nghiêm khắc không khoan nhượng, đồng thời áp dụng các hình phạt để kiểm soát nhân viên.
Thích nói hơn nghe
Lãnh đạo độc đoán thường tin tưởng tuyệt đối vào khả năng của mình và ít khi lắng nghe ý kiến của người khác. Nhân viên dưới quyền hiếm có cơ hội phản biện, đưa ra đóng góp hay chia sẻ quan điểm cá nhân.
Cầu toàn
Người lãnh đạo độc đoán thường đặt ra các tiêu chuẩn cao trong công việc và yêu cầu nhân viên tuân thủ nghiêm túc, không chấp nhận sự chậm trễ hay sai sót nào ảnh hưởng đến mục tiêu chung. Họ thường xuyên theo dõi, giám sát và can thiệp vào mọi khía cạnh công việc của nhân viên để đảm bảo chất lượng.
Thích duy trì quyền kiểm soát
Lãnh đạo độc đoán thường thiếu lòng tin vào nhân viên và muốn giữ quyền lực trong tay để đảm bảo mọi việc diễn ra theo ý mình. Họ thường theo dõi chặt chẽ và can thiệp vào công việc của nhân viên, thiết lập các quy định nghiêm ngặt và cơ chế giám sát công việc. Họ không chấp nhận những thay đổi nằm ngoài tầm kiểm soát của mình.
Ra quyết định nhanh chóng
Người lãnh đạo chuyên quyền thường đưa ra quyết định nhanh trong các tình huống khẩn cấp, nguy hiểm hoặc phức tạp. Họ tin tưởng vào khả năng, kinh nghiệm và ý chí của mình, thường không cần tìm kiếm sự tư vấn từ người khác.
Kiểm soát ngân sách
Những người lãnh đạo chuyên quyền kiểm soát ngân sách nghiêm ngặt, đặt ra giới hạn cho các hạng mục chi tiêu, đầu tư và tiết kiệm. Họ theo dõi sát sao việc sử dụng ngân sách và không chấp nhận sự vượt quá mức đã định.
Quyết đoán
Đây là một trong những đặc điểm nổi bật của lãnh đạo độc đoán. Họ đưa ra quyết định nhanh chóng và dứt khoát, không do dự hay thay đổi, đặc biệt trong các tình huống cấp bách. Họ tự tin vào quyết định của mình, kiên trì theo đuổi mục tiêu bất chấp khó khăn hay sự phản đối, dám chấp nhận rủi ro, chịu trách nhiệm cho quyết định.
5. Ưu và nhược điểm của phong cách lãnh đạo độc đoán là gì?
Phong cách lãnh đạo độc đoán có thể mang đến tác động tích cực hoặc tiêu cực cho kết quả của tổ chức, tùy thuộc vào hoàn cảnh cụ thể.
Ưu điểm
- Quyết định nhanh chóng: Trong khi phong cách lãnh đạo dân chủ có thể dẫn đến sự chậm trễ trong quyết định, nhà lãnh đạo độc đoán có thể nhanh chóng đưa ra quyết định và bắt đầu thực hiện. Điều này hữu ích trong các tình huống khẩn cấp cần phản ứng nhanh.
- Chuỗi mệnh lệnh rõ ràng: Lãnh đạo độc đoán thiết lập cấu trúc chặt chẽ, các quy tắc rõ ràng để tối ưu hóa giao tiếp và quy trình làm việc. Điều này giúp nhân viên hiểu rõ nhiệm vụ của họ, từ đó nâng cao hiệu suất và trách nhiệm.
- Quản lý khủng hoảng: Nhà lãnh đạo độc đoán có thể nhanh chóng đưa ra quyết định và thay đổi phương pháp tiếp cận mà không cần tham khảo ý kiến từ những người khác trong các tình huống khủng hoảng, nơi cần sự linh hoạt cao.
- Bù đắp lỗ hổng kỹ năng: Trong các nhóm thiếu kinh nghiệm, nhà lãnh đạo độc đoán có thể cung cấp hướng dẫn rõ ràng và giám sát để đảm bảo mục tiêu được hoàn thành.
Nhược điểm
- Giảm tinh thần đồng đội: Phong cách lãnh đạo độc đoán thường bỏ qua ý kiến của các thành viên trong nhóm, dẫn đến giảm sút tinh thần làm việc và sự hài lòng.
- Hạn chế ý tưởng sáng tạo: Khi nhà lãnh đạo độc đoán chi phối tất cả các quyết định, họ có thể bỏ qua những ý tưởng mới và tiềm năng sáng tạo của nhân viên, làm kìm hãm sự phát triển của tổ chức.
- Cản trở sự phát triển của nhân viên: Phong cách lãnh đạo độc đoán không khuyến khích sáng tạo hoặc tự do giải quyết vấn đề của nhân viên, dẫn đến việc hạn chế cơ hội phát triển kỹ năng mới và khám phá tiềm năng.
6. Các trường hợp nên sử dụng phong cách lãnh đạo độc đoán là gì?
Doanh nghiệp theo phong cách lãnh đạo độc đoán có thể gây ra sự phản kháng và bất mãn từ phía nhân viên. Tuy nhiên, không thể phủ nhận rằng phong cách này cũng mang lại một số lợi ích. Vậy khi nào nên áp dụng phong cách lãnh đạo này?
- Trong các tình huống cấp bách: Khi cần đưa ra quyết định nhanh chóng, phong cách lãnh đạo độc đoán có thể giúp đẩy nhanh tiến độ hành động.
- Khi tổ chức cần quyết đoán: Trong các ngành như quân sự, y tế khẩn cấp, sản xuất,… phong cách lãnh đạo độc đoán phát huy hiệu quả với sự quyết đoán và tốc độ.
- Doanh nghiệp quy mô nhỏ: Đối với các doanh nghiệp nhỏ, người lãnh đạo có thể dễ dàng kiểm soát toàn diện. Họ có thể làm việc trực tiếp với từng thành viên để theo dõi và đảm bảo hiệu suất công việc.
7. Nhân viên nên làm gì khi làm việc với sếp độc đoán?
Nếu sếp của bạn có phong cách lãnh đạo độc đoán, dưới đây là một số gợi ý:
- Duy trì thái độ làm việc chuyên nghiệp: Đảm bảo hoàn thành công việc đúng hạn và đạt hiệu quả cao.
- Hỏi sếp để nhận phản hồi: Hỏi sếp về đánh giá của họ về cách làm việc của bạn và liệu bạn có cần điều chỉnh bất cứ điều gì không.
- Tìm hỗ trợ từ đồng nghiệp: Nếu gặp khó khăn trong giao tiếp hoặc làm việc với sếp, hãy tham khảo ý kiến từ đồng nghiệp. Họ có thể cung cấp thông tin và gợi ý giúp bạn giải quyết tình huống.
- Trình bày ý kiến một cách xây dựng: Thay vì phản đối hoặc chống lại sếp, hãy cố gắng tìm giải pháp thay thế và trình bày lịch sự, hợp tác. Điều này có thể giảm bớt căng thẳng và tạo môi trường làm việc tích cực hơn.
8. Biện pháp cải thiện phong cách lãnh đạo độc đoán là gì?
- Lắng nghe ý kiến của người khác: Mặc dù bạn có thể tin tưởng vào quyết định của mình, nhưng cũng cần lắng nghe và công nhận quan điểm của những người khác. Lắng nghe cấp dưới và các thành viên khác có thể giúp bạn khám phá ra những hướng đi mới mẻ và đúng đắn hơn.
- Thiết lập quy định rõ ràng: Thiết lập các quy tắc làm việc cụ thể để mọi người hiểu rõ kỳ vọng và cam kết thực hiện chúng tự nguyện.
- Trở thành người lãnh đạo có tâm và có tầm: Để được nhân viên tin tưởng và trao quyền quyết định, bạn cần tuân thủ và thực hiện các quy tắc đã đề ra của tổ chức.
- Đưa ra lời khuyên và hướng dẫn: Hỗ trợ hoặc đào tạo chuyên môn cho các thành viên trong nhóm. Cung cấp kiến thức chuyên môn để họ có thể hoàn thành công việc tốt hơn.
- Công nhận sự nỗ lực của nhân viên: Mọi người có thể mất động lực nếu không được ghi nhận và thường xuyên bị chỉ trích. Thay vì tập trung vào sai lầm, hãy đánh giá cao những nỗ lực của họ để khích lệ họ phát triển.
Tạm kết
Độc đoán nói chung hay phong cách lãnh đạo độc đoán nói riêng, đều có thể mang lại những lợi ích trong những tình huống khẩn cấp hoặc môi trường làm việc đòi hỏi sự quyết đoán và kiểm soát cao. Tuy nhiên, để phong cách này thực sự hiệu quả, người lãnh đạo cần biết cân bằng giữa sự quyết đoán và lắng nghe ý kiến của người khác.
Mong rằng với những chia sẻ về độc đoán là gì có thể giúp bạn hiểu hơn về tính cách cũng như phong cách lãnh đạo này. Đừng quên đón đọc các bài viết hữu ích khác tại Vieclam24h.vn nhé!
Bên cạnh đó, Vieclam24h.vn cung cấp công cụ tạo CV online với hàng trăm mẫu CV hoàn toàn miễn phí. Ngoài nội dung đúng chuẩn dựa theo vị trí công việc và lĩnh vực ứng tuyển, các bạn có thể thỏa sức sáng tạo CV cá nhân với chức năng tùy chỉnh màu sắc, nội dung, bố cục,… để tìm việc nhanh chóng tại môi trường làm việc mơ ước.
Xem thêm: Micromanagement là gì: Khi sếp việc gì cũng muốn xen vào, tốt hay xấu?