Bạn có thường xuyên cảm thấy áp lực vì muốn làm hài lòng người khác, thậm chí đôi khi bạn còn làm những điều bản thân không muốn? Bạn có bao giờ hy sinh nhu cầu bản thân và ám ảnh với việc phải luôn hành động làm người khác vui lòng? Nếu câu trả lời là “có”, có thể bạn đang gặp phải hội chứng People Pleaser. Hãy cùng Nghề Nghiệp Việc Làm 24h tìm hiểu hội chứng People Pleaser là gì, nguyên nhân của hội chứng này và các biện pháp giải quyết.
People Pleaser là gì?
People Pleaser là thuật ngữ để chỉ những người luôn muốn làm hài lòng người khác. Những người mắc hội chứng People Pleaser thường thờ ơ với nhu cầu của bản thân và tự đặt mình vào hoàn cảnh phụ thuộc vào người khác, họ thường cảm thấy khó chịu khi không thể làm hài lòng mọi người. Những người này gặp khó khăn trong việc thiết lập giới hạn tôn trọng bản thân và dần dà trở thành nô lệ của việc duy trì hình ảnh tử tế trong mắt người khác. Hội chứng People Pleaser ngày càng phổ biến hiện nay và gây ra nhiều hệ lụy tiêu cực ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần của người mắc phải.
Biểu hiện của hội chứng People Pleaser
1. Người mắc hội chứng people pleaser cần bỏ qua cảm xúc và nhu cầu thật sự của bản thân
Người mắc hội chứng People Pleaser thường không chú trọng cảm xúc và mong muốn thật sự của bản thân mà sẵn sàng đáp ứng nhu cầu của người khác đến mức không cần thiết. Nhiều khi chẳng phải việc của mình và dù đang ngập đầu trong núi công việc, nhưng họ vẫn nhúng tay vào giải quyết bởi người khác nhờ vả.
Họ từ bỏ sở thích cá nhân, hiếm khi đưa ra yêu cầu gì và nhún nhường phó mặc theo ý kiến của người khác vì cho rằng ý kiến của mình cũng không quan trọng mấy hoặc sợ làm tổn thương người khác.
2. Tử tế với những sai lầm, khuyết điểm của người khác
Họ luôn tìm cách đồng cảm, thấu hiểu và chấp nhận những sai lầm, khuyết điểm của người khác. Những người này cho rằng việc giữ cho mọi người xung quanh cảm thấy hạnh phúc và hài lòng là trên hết. Do đó việc tránh xảy ra mâu thuẫn hoặc căng thẳng trong các mối quan hệ thường được họ ưu tiên, cho dù điều đó có thể gây tổn thương cho chính bản thân họ.
Trong công việc, họ có thể làm việc quá giờ, làm việc không được trả lương hoặc dành quá nhiều thời gian hỗ trợ công việc của người khác thay vì tập trung vào nhiệm vụ của bản thân. Ngoài ra, người mắc hội chứng People Pleaser cũng có xu hướng chấp nhận sự bất công và cố gắng giảm thiểu sự phàn nàn nếu bị đối xử không công bằng.
Xem thêm: Dấu hiệu nào cho thấy bạn đang bị căng thẳng trong công việc?
3. Đặt giá trị của bản thân vào cảm nhận của người khác
Người bị People Pleaser thường đặt quá nhiều tâm huyết vào việc làm hài lòng người khác, đôi khi đến mức bỏ qua hoặc hạ thấp giá trị bản thân. Họ dựa vào phản hồi của người khác để đánh giá bản thân, thay vì tự tin và chủ động định hình cho chính mình.
Những người này dành quá nhiều thời gian để cố gắng hoàn hảo trong mọi việc và luôn thận trọng trong lời nói, hành động, kể cả lời nói đùa. Cảm giác tự ti và áp lực khi đối diện với sự phản đối hay chỉ trích từ người khác là điều rất phổ biến đối với họ. Vì vậy, họ luôn cố gắng tránh các sai lầm, thậm chí là những lỗi nhỏ nhất.
4. Hành động trong khuôn khổ đạo đức nhất định
Người bị People Pleaser thường cố gắng hành động theo đúng chuẩn mực và quy tắc đạo đức nhất định, không cho phép có vết tì trong tính cách. Họ bị ràng buộc trong khuôn khổ và quy tắc của người khác thay vì tự tạo ra quy tắc cho bản thân. Việc thể hiện những cảm xúc tiêu cực như nổi giận, bực tức,… sẽ khiến hình tượng tử tế của họ rạn nứt và lo sợ mọi người đánh giá không tốt. Chính điều đó khiến họ hy sinh cảm xúc cá nhân và khư khư giữ cho những khuôn khổ đức hạnh áp đặt lên lời nói, hành động,… Một số định kiến xã hội có thể khiến họ khó lòng thoát ra hình ảnh tử tế được xây dựng cố định đó.
Nỗi khổ của người mắc hội chứng People Pleaser
Dễ bị stress và áp lực tâm lý dẫn đến trầm cảm: Người mắc Hội chứng People Pleaser thường phải đối mặt với những suy nghĩ tiêu cực trong sâu thẳm trái tim thay vì những mặt hoàn hảo bên ngoài. Việc này gây ra cảm giác căng thẳng, lo lắng và sợ hãi trong việc giữ vững hình ảnh tích cực trước mắt người khác. Phiên bản suy nghĩ “phản diện” có thể đấu tranh mỗi giây mỗi phút để nhường chỗ cho hành động, lời nói “chính diện”. Điều này có thể gây ra tình trạng căng thẳng tâm lý, cảm giác mệt mỏi, stress, thiếu hứng thú trong cuộc sống và dẫn đến trầm cảm.
Thiếu tự tin: Họ dễ cảm thấy tự ti vì cho rằng giá trị của bản thân phụ thuộc vào việc làm người khác thấy hài lòng. Họ thường không có đủ lòng tin vào khả năng của mình và sợ bị phán xét, sợ sai, sợ xung đột, sợ người khác chú ý.
Mất niềm vào những người xung quanh: Họ cảm thấy mất cân bằng và lạc lõng trong các quan hệ xung quanh, luôn lo lắng mình bị bỏ lại phía sau.
Bỏ rơi lập trường cá nhân: Hội chứng People Pleaser có thể khiến họ mất đi lập trường, thiếu kiểm soát, hình thành sự yếu đuối và thiếu quyết đoán do luôn thay đổi bản thân thường xuyên để đáp ứng nhu cầu của người khác.
Đánh mất cơ hội phát triển bản thân: Người bị People Pleaser thường rơi vào vòng xoáy thấp thỏm khi không thể tập trung vào những gì thực sự quan trọng, do đó họ đánh mất cơ hội phát triển bản thân một cách toàn diện. Bên cạnh đó, việc dành hầu hết thời gian và năng lượng cho việc làm hài lòng người khác, bỏ qua nhu cầu của bản thân khiến họ bỏ rơi các hoạt động như học tập, nghỉ ngơi và giải trí. Điều này ảnh hưởng đến sự phát triển nghề nghiệp, gia đình và các mối quan hệ thực sự trân quý.
Xem thêm: Khám phá 5 cách tự chữa lành tâm hồn tổn thương khi bị bắt nạt nơi công sở
Những nguyên tắc giúp bạn thoát khỏi nỗi ám ảnh phải làm hài lòng người khác
Thứ nhất: Bạn không thể làm hài lòng được tất cả mọi người!
Nhu cầu hài lòng của mỗi người là khác nhau, hãy tôn trọng sự khác biệt này và chấp nhận rằng bạn không thể làm hài lòng được tất cả mọi người. Thay vì phải làm hài lòng bất kỳ người nào, hãy tìm cách làm hài lòng bản thân và những người thực sự quan trọng, mang lại cảm giác hạnh phúc cho bạn. Hãy nhớ rằng, sự tự tin của bạn không phải đến từ việc làm hài lòng mọi người, mà là từ việc chấp nhận và yêu thương chính mình. Bạn có thể không làm hài lòng tất cả mọi người, nhưng bạn có thể làm hài lòng chính mình bằng cách sống đúng với giá trị và mong muốn của mình.
Thứ hai: Hiểu mình rồi mới hiểu người
Mỗi người đều có những mặt tích cực và tiêu cực. Hãy suy nghĩ về những ưu điểm của bản thân và đừng để người khác khiến bạn phải thay đổi hoặc từ bỏ chúng. Đồng thời, học cách giải quyết và xử lý các cảm xúc tiêu cực giúp bạn tìm ra cách xử lý vấn đề và điều chỉnh hành vi của mình một cách hiệu quả hơn. Ngoài ra, hãy học cách tự đánh giá và phê bình bản thân một cách công bằng, không bị ảnh hưởng quá mức bởi những ý kiến đánh giá từ người khác.
Thứ ba: Mức độ giúp đỡ phụ thuộc vào chính bạn
Các bạn nên đặt giới hạn cho bản thân bằng cách biết rõ khi nào nên ngừng giúp đỡ và chấp nhận rằng không thể giúp đỡ tất cả mọi người. Bạn cần hiểu rằng việc giúp đỡ quá đà có thể khiến bạn kiệt sức, mất thời gian và thực tế không giúp ích gì cho bản thân cả. Bạn có thể giúp đỡ người khác bằng cách cho họ lời khuyên hoặc chỉ đơn giản là lắng nghe và chia sẻ những nỗi lo của họ.
Thứ tư: Lắng nghe và tập trung vào bản thân
Hãy dành thời gian để lắng nghe và tập trung vào nhu cầu thật sự của bản thân. Các bạn có thể cải thiện sự tự tin bằng cách khám phá sở thích, kỹ năng và khả năng của bản thân bằng các hoạt động thú vị, học hỏi những kỹ năng mới và chú trọng những điều mà bạn yêu thích. Việc tập trung vào phát triển bản thân giúp bạn đạt được những mục tiêu cá nhân và trở thành phiên bản tốt nhất của chính mình.
Thứ năm: Đừng sợ nói lời từ chối
Không phải lúc nào bạn cũng phải nói lời đồng ý với yêu cầu của người khác, nói “không” giúp bạn tránh được cảm xúc bất lực, căng thẳng khi phải làm những việc không muốn hoặc không thích. Đừng sợ nói không, học cách từ chối một cách lịch sự giúp bạn tự tin, độc lập, tạo ra các giới hạn bảo vệ lập trường bản thân và có thể tập trung vào việc phát triển bản thân một cách tích cực hơn. Đặc biệt, bạn cần tránh tìm lý do biện minh hoặc giải thích rằng tại sao bạn không thể giúp đỡ người khác. Điều này khiến đối phương có cơ hội tìm lỗi sai trong lời nói của bạn.
Thứ sáu: Cân bằng các mối quan hệ
Bất kỳ mối quan hệ nào đều đòi hỏi việc cho đi và nhận lại công bằng. Nếu một người luôn cho đi và người còn lại luôn nhận lấy, điều đó chỉ cho thấy người đó đang hy sinh quá nhiều. Hãy xác định những gì mà bạn có thể và không thể cho đi, đồng thời tạo cơ hội để nhận lại sự giúp đỡ và hỗ trợ từ người khác. Một mối quan hệ mà hai bên cùng chia sẻ trách nhiệm và cảm thấy thoải mái trong việc giúp đỡ lẫn nhau mới có thể phát triển lâu dài.
Thứ bảy: Người mắc hội chứng people pleaser cần học cách yêu thương bản thân
Hãy cố gắng nhìn nhận bản thân một cách tích cực và học cách yêu thương chính mình. Tìm ra những điểm mạnh của bản thân và chú trọng phát triển chúng, đồng thời hãy xem những thất bại và khuyết điểm như là một cơ hội để học hỏi và phát triển. Việc chấp nhận và yêu thương bản thân giúp bạn tạo ra một tâm lý khỏe mạnh, giảm bớt căng thẳng và lo âu. Cuối cùng, hãy nhớ rằng việc làm hài lòng người khác không phải là mục tiêu cuộc sống của bạn.
Xem thêm: Bóng ma trầm cảm gây hoảng sợ cho dân văn phòng: Làm sao để vượt qua?
Các bước tìm lại chính mình của người mắc hội chứng People Pleasure
Bước 1: Thiết lập ranh giới
Hãy thiết lập giới hạn rõ ràng và cho đối phương biết rõ phạm vi mà bạn có thể hỗ trợ. Nếu ai đó yêu cầu vượt qua giới hạn của bạn, hãy cho họ biết rằng việc đó ngoài khả năng và bạn không thể giúp đỡ được. Chẳng hạn như bạn chỉ nhận điện thoại từ cấp trên vào những thời điểm nhất định thay vì thâu đêm suốt sáng cho những nhiệm vụ không cấp bách.
Bước 2: People pleaser cần bắt đầu từ những điều nhỏ
Thay đổi đột ngột có thể khó khăn, vì vậy hãy bắt đầu thay đổi bản thân từ những điều nhỏ rồi tăng cấp bậc để giúp người xung quanh hiểu rõ giới hạn của bạn.
Bước 3: Đặt mục tiêu mà bản thân cần ưu tiên
Hãy xem xét thời gian của mình và đưa ra quyết định khi nhận đề nghị hỗ trợ từ người khác. Người cần sự giúp đỡ của bạn là ai? Bạn giúp đỡ người ấy vì mục tiêu gì? Công việc ấy họ có thể giải quyết không? Ưu tiên của bạn đang là gì?…. Xác định mục tiêu ưu tiên của bản thân rõ ràng sẽ giúp bạn đưa ra quyết định dễ dàng hơn. Nếu việc đó chiếm quá nhiều thời gian và công sức, hãy từ chối lịch sự và làm những việc thực sự quan trọng.
Bước 4: Đánh giá yêu cầu
Hãy xác định liệu đối phương đang thực sự cần bạn giúp đỡ hay đang cố gắng lợi dụng sự hào phóng và tốt bụng của bạn. Hãy dành thời gian để đánh giá tình huống và quyết định cách xử lý yêu cầu của đối phương. Với những người biết rõ điểm yếu của bạn và luôn đòi hỏi giúp đỡ, hãy kiên quyết nói không rõ ràng.
Bước 5: Trì hoãn quá trình quyết định
Khi ai đó yêu cầu giúp đỡ, thay vì đồng ý ngay, hãy nói với họ rằng bạn cần thời gian để suy nghĩ. Khi dành thời gian để suy nghĩ và đánh giá yêu cầu giúp đỡ đó như việc này sẽ mất bao lâu, bạn có thực sự muốn làm không, bạn có thời gian để làm điều này không và sẽ thế nào nếu bạn đồng ý?
Bước 6: Đừng quên khích lệ bản thân khi mắc phải hội chứng people pleaser
Nếu bạn bắt đầu cảm thấy bị áp đảo hoặc nảy sinh cám dỗ đầu hàng việc làm hài lòng người khác, hãy xây dựng quyết tâm cho mình bằng những lời động viên tích cực. Điều này sẽ nhắc nhở rằng bạn xứng đáng với những điều tốt đẹp và không ai có thể bắt buộc bạn tốn thời gian, công sức thậm chí là tiền bạc vào những việc không mang lại cho bạn niềm vui.
Kết luận
Dưới áp lực của xã hội hiện đại, nhiều người bỏ quên tiếng nói trong sâu thẳm bản thân và bị cuốn vào cảm giác phải làm hài lòng người khác. Việc lo lắng không thể đáp ứng được kỳ vọng của người khác kéo dài sẽ gây ảnh hưởng xấu đến cảm xúc, tâm lý và sức khỏe bản thân. Hy vọng qua bài viết trên của Việc Làm 24h, các bạn có thể nhận diện hội chứng People Pleaser là gì và tìm ra biện pháp phù hợp đặt bản thân ở vị trí ưu tiên.
Xem thêm: Bật mí 7 dấu hiệu giúp bạn nhận diện môi trường làm việc chuyên nghiệp
