Nếu bạn thấy mình thường xuyên bận rộn, căng thẳng và không thể “tắt máy”, bạn không hề đơn độc. Tham công tiếc việc có nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn, cả về thể chất và tinh thần. Bởi bạn có thể sẵn sàng bỏ qua việc cá nhân hoặc bỏ qua giấc ngủ, tập thể dục hoặc sức khỏe của chính bạn chỉ để làm việc. “Văn hóa hối hả” (Hustle culture) khiến bạn luôn sẵn sàng làm việc bất cứ khi nào và ở đâu, từ đó có thể dẫn đến “năng suất độc hại” (Toxic Productivity). Vậy Toxic Productivity là gì?
Có thể bạn sẽ khó phát hiện ra suy nghĩ độc hại này vì mọi người thường cho rằng làm việc nhiều thường là một điều tốt và tích cực. Thậm chí, họ tự hào vì mình làm việc chăm chỉ hơn một số khác. Nhưng sau một ngày dài, hoàn thành được rất nhiều việc, bạn vẫn cảm thấy như mình chưa làm được gì. May mắn thay, một khi bạn nhận ra việc này, bạn có thể thực hiện những bước dưới đây để thoát khỏi năng suất độc hại và lấy lại cuộc sống cân bằng.
Toxic Productivity là gì?
Sự phổ biến của làm việc từ xa khiến ranh giới giữa công việc và cuộc sống bị mờ đi. Nhiều người làm việc tại nhà cảm thấy họ phải chứng minh rằng họ đang thực sự làm việc. Điều này có thể khiến bạn càng khó khăn hơn khi tạm gác công việc sang một bên và tập trung vào bản thân.
Năng suất độc hại (Toxic Productivity) là một tư duy biểu hiện sự cần thiết phải liên tục làm việc. Bạn có thể cảm thấy rằng bạn không thể nghỉ ngơi hoặc mất bất kỳ thời gian nào ngoài công việc. Và khi bị bắt buộc, bạn không thể dập tắt suy nghĩ về công việc và tận hưởng thời gian nghỉ ngơi.
Một nghiên cứu đã chứng minh rằng năng suất độc hại có thể ảnh hưởng lớn đến xung đột công việc – gia đình và sức khỏe tinh thần (Mental health). Sự kiệt sức (Burnout) cũng là kết quả của suy nghĩ độc hại này.
Nghỉ ngơi là điều cần thiết để có năng suất thực sự và nếu không, chất lượng công việc của bạn sẽ bị ảnh hưởng. Vì vậy, bạn cần sớm nhận ra suy nghĩ này và thực hiện 5 điều dưới đây để khắc phục tình trạng làm việc quá sức.
5 mẹo để vượt qua toxic productivity là gì?
1. Tập trung vào điều quan trọng
Thật quá dễ dàng để trải qua một ngày bị kéo từ việc này sang việc khác và hết nhiệm vụ khẩn cấp này sang nhiệm vụ khẩn cấp khác. Trong quá trình gấp rút hoàn thành mọi việc, chúng ta sẽ chỉ tập trung vào những ưu tiên của người khác mà quên mất việc của chính mình. Thậm chí tệ hơn, bạn có thể cảm thấy như không thể làm gì được.
Để chống lại điều này, hãy thử sắp xếp lại danh sách việc cần làm của bạn. Bạn cần xác định những việc quan trọng của mình, và không nhất thiết lúc nào cũng giống với những việc khẩn cấp. Một cách hiệu quả để tách chúng ra và sắp xếp thứ tự ưu tiên cho các nhiệm vụ của bạn là sử dụng Ma trận Eisenhower.
Ma trận này rất đơn giản: trên một trục, bạn có tầm quan trọng và trục còn lại, bạn có sự khẩn cấp. Hai trục này sẽ tạo thành 4 ô tương ứng với 4 loại công việc:
- Loại 1: Khẩn cấp và quan trọng
- Loại 2: Không khẩn cấp nhưng quan trọng
- Loại 3: Khẩn cấp nhưng không quan trọng
- Loại 4: Không khẩn cấp cũng không quan trọng
Góc phần tư đầu tiên rõ ràng là ưu tiên hàng đầu của bạn, vì nó vừa khẩn cấp vừa quan trọng. Sau đó, dành thời gian mỗi ngày cho một cái gì đó từ góc phần tư hai (không khẩn cấp nhưng quan trọng). Loại Ba và bốn bạn nên tránh, vì chúng có nguy cơ ngốn thời gian của bạn.
Thực hiện công việc theo mức độ quan trọng sẽ đảm bảo rằng những nỗ lực và tiến bộ của bạn là có ý nghĩa. Ý nghĩa đối với cuộc sống của bạn, về mặt cá nhân và cả nghề nghiệp.
2. Thực hành tách biệt chuyên nghiệp
Đây có thể là một thuật ngữ mới trong vốn từ vựng của bạn. Tuy nhiên, đây cũng là một trong những điều mạnh mẽ nhất bạn có thể làm để thoát khỏi năng suất độc hại và tránh kiệt sức.
Được đặt ra bởi Laurie Ruettimann, “sự tách biệt chuyên nghiệp” được định nghĩa là sự hiểu biết rằng cuộc sống của bạn không chỉ có mỗi công việc. Đừng suy nghĩ rằng bạn có thể làm việc hiệu quả và tận tâm mà không cần những việc khác trong cuộc sống. Và cũng đừng cảm giác về giá trị bản thân chỉ xoay quanh công việc.
Làm thế nào để bạn đạt được điều đó? Bắt đầu bằng cách hiểu rằng bạn không phải là công việc của bạn. Sự nghiệp của bạn chỉ là một phần trong cuộc sống của bạn. Nếu bạn bỏ lỡ một dấu ấn nào đó tại nơi làm việc, điều đó không phản ánh giá trị của bạn với tư cách là một con người. Quan điểm của bạn sẽ quyết định cuộc đời của bạn.
3. Lên lịch thời gian để không làm gì cả
Hãy dành một chút thời gian mỗi ngày (hoặc, nếu không thể, mỗi tuần) để “tắt” hoàn toàn. Hãy để tâm trí thoải mái nhất có thể bằng cách thực hiện một số việc như: đi dạo, ngắm mây trôi, ngắm cây cối,… Trong lúc đó, hãy tắt điện thoại, đóng máy tính xách tay và tháo đồng hồ thông minh của bạn. Việc không bị gián đoạn giúp bạn lưu tâm và tập trung hơn. Có thể hơi chói tai nếu bạn quen với việc luôn “bật”. Tuy nhiên, khi đã quen, bạn sẽ không bao giờ muốn quay lại.
4. Đặt ranh giới rõ ràng giữa thời gian làm việc và cá nhân
Khôi phục sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống của bạn bằng cách chọn một điểm tách biệt từ thời gian làm việc sang thời gian riêng tư và kiên trì nó. Có thể đó là một mốc thời gian trên đồng hồ. Có thể đó là khi con bạn về nhà. Hoặc có thể đó là phần bắt đầu của một lớp học buổi tối tại phòng tập thể dục.
Dành thời gian cho gia đình, thực hành một sở thích yêu thích hoặc ngủ thêm một chút. Hãy trở lại làm việc với tinh thần sảng khoái và tươi trẻ hơn là căng thẳng và chán nản.
Bạn cũng đừng bỏ qua ranh giới của bạn trong công việc. Thiết lập ranh giới với nhóm của bạn là điều quan trọng để có một môi trường làm việc lành mạnh.
5. Xây dựng các khoảng ngắt trong lịch trình
Lịch của bạn có thể chứa đầy các cuộc họp và cuộc hẹn — thực tế là trung bình 62 cuộc mỗi tháng. Hầu hết mọi người cố gắng dồn công việc thực tế của họ vào vài giờ ít ỏi còn lại. Sau đó, chúng ta rời khỏi công việc và lao ngay vào cuộc sống cá nhân chật chội như nhau.
Để giúp chống lại năng suất độc hại, hãy dành một chút thời gian và tìm kiếm cơ hội để bổ sung vào lịch của bạn. Thêm 1 khoảng nhỏ 10 hoặc 15 phút trước và sau cuộc họp để bạn có thời gian chuẩn bị và nghỉ ngơi. Thưởng thức một ly cà phê hoặc thưởng thức một bữa trưa đúng nghĩa.
Dù bạn muốn nghỉ gì đi chăng nữa, hãy dành một khoảng thời gian để quản lý năng lượng của bạn và tránh làm bạn kiệt sức và thực sự tăng năng suất của bạn. Hy vọng những giải đáp và gợi ý từ Việc Làm 24h đã cung cấp cho bạn kiến thức về Toxic Productivity là gì và cách để trách xa năng suất độc hại. Đừng quên những kiến thức bổ ích khác tại trang Nghề Nghiệp Việc Làm 24h và cập nhật công việc mới nhé.
