Tự vấn là gì, khái niệm này nghe có vẻ rất xa lạ nhưng thực ra lại rất quen thuộc, bởi ai cũng đã/đang/sẽ thực hiện nó trong đời. Bản thân làm việc này có sai không? Tại sao mình lại hành động như thế? Mình có nên tiếp tục hay dừng lại? Đây chính là tự vấn. Vậy tự vấn là gì, tự vấn lương tâm là gì?Nếu bạn đang thắc mắc về khái niệm trên, mời bạn đọc bài viết mà Nghề Nghiệp Việc Làm 24h chia sẻ để hiểu hơn nhé.
Tự vấn là gì, tự vấn lương tâm là gì?
Tự vấn là tự hỏi để xem xét lại mình. Trước hoặc sau khi làm bất cứ việc gì đó bạn sẽ tự vấn bản thân bằng những suy nghĩ, câu hỏi đặt ra trong tâm trí. Mỗi người sẽ có mức độ tự vấn khác nhau tùy vào tính cách, phẩm chất, đặc thù công việc… Người càng suy nghĩ nhiều và biết sống vì người khác lại càng tự vấn nhiều hơn.
Vì sao nên tự vấn bản thân?
Tự vấn là một hành trình không có đích đến, nó có ý nghĩa quan trọng đối với mỗi người, bởi những lợi ích đặc biệt dưới đây:
- Thấu hiểu bản thân: Bạn có thể “đối thoại” với chính mình và biết được những việc mà mình đang làm đúng hay sai, nên hay không nên để điều chỉnh hành vi.
- Chủ động định hướng, thiết lập mục tiêu: Những câu hỏi tự vấn cụ thể giúp bạn tự thảo luận với chính mình. Từ đó biết được đâu là thứ quan trọng, là nhu cầu mà bản thân mong muốn.
- Tự thúc đẩy và phát triển: Bản thân tự đánh giá được năng lực, thế mạnh, hạn chế, những kỹ năng cần có để nâng cấp mỗi ngày. Khi gặp khó khăn, thử thách bạn biết tự động viên, biết tự đặt các câu hỏi tự vấn và tìm giải pháp phù hợp.
- Bạn không cô đơn, biết yêu thương, trân trọng: Tự vấn bản thân giúp bạn yêu thương, trân trọng bản thân nhiều hơn, biết lắng nghe, cảm thông với người khác.
Theo Khổng Tử lương tâm chính là đạo đức: “Lập đạo của trời nói âm và dương, lập đạo của đất nói nhu và cương, lập đạo của người nói nhân và nghĩa”. Mỗi người sẽ có quan điểm sống, tiêu chuẩn về đạo đức khác nhau. Tuy nhiên, tự vấn lương tâm cũng có thể dựa vào các nguyên tắc, cách “đối nhân xử thế” cơ bản trong đời: lòng biết ơn, trung thực, sự công bằng, tôn trọng người khác… Tự vấn lương tâm là những câu hỏi mà bạn tự đặt ra để xem xét, giám sát lại mình, buộc bản thân phải thực hiện những nghĩa vụ, trách nhiệm đạo đức đối với mọi người xung quanh.
Làm thế nào để tự vấn đúng cách?
Tự vấn là tốt nhưng tự vấn quá nhiều lại khiến tinh thần bạn luôn trong tình trạng mệt mỏi, nếu không kiểm soát tốt có thể dẫn đến bệnh lý. Để tiếp cận quá trình tự vấn hiệu quả bạn cần ghi nhớ một số kinh nghiệm dưới đây:
- Lựa chọn nơi yên tĩnh để tập trung suy nghĩ, lắng nghe bản thân rõ nhất.
- Đặt câu hỏi cụ thể, phân tích các lựa chọn và hậu quả: bạn sẽ tìm được giải pháp phù hợp với tiêu chuẩn đạo đức của bản thân.
- Xem xét mọi vấn đề với đa góc nhìn: Một cái nhìn toàn diện giúp bạn có được quyết định đúng đắn mà không phải hối hận.
- Luôn nhận thức tích cực: việc kiểm soát dòng suy nghĩ, cảm xúc theo hướng tốt đẹp giúp bạn sống vui vẻ, lạc quan.
Những câu hỏi hữu ích giúp bạn tự vấn mỗi ngày
Những câu hỏi bắt đầu quá trình tự vấn
- Hôm nay ăn gì? Có nên đi chơi với A không?
- Có nên tặng B món quà này không?
- Mình có nên tiếp tục đối xử với mọi người như vậy?
- Tâm trạng hiện tại của mình có ổn không?
- Vì sao mình lại có hành động như vậy?
- Mình và A ai xứng đáng làm quản lý hơn?…
Những câu hỏi giúp bạn thấu hiểu bản thân
- Mình là ai?
- Mình quyết định như thế này đúng hay sai?
- Những ai quan trọng nhất trong cuộc đời mình?
- Mình có những thế mạnh gì? Đâu là khuyết điểm, hạn chế mà bản thân phải khắc phục?
- Mình có nên tiếp tục làm công việc này nữa không?
- Điều gì khiến bản thân hối hận trong đời?
- Mình đã từng phạm phải những sai lầm gì?
- Hạnh phúc của bản thân là gì?
- Nếu quay ngược thời gian trở lại mình có lựa chọn cuộc sống này nữa không?
- Mình có bạn thân không? Ai là người yêu thương mình nhất?
- Tôi có xinh đẹp không, có đang sống tử tế không?
- Có nên quan tâm những gì người khác nghĩ về mình?…
Bạn hãy nhớ, phải thật chân thành và trung thực với chính mình trong quá trình tự vấn. Thực ra, không phải tự nhiên mà bạn có câu trả lời hoàn hảo ngay, quá trình tự vấn mỗi ngày sẽ khiến bạn trưởng thành, hoàn thiện bản thân hơn.
Một số bài tập giúp bạn tự vấn bản thân hiệu quả
Bạn nhận ra mình chưa từng quan tâm, để ý nhiều tới cảm xúc, suy nghĩ của bản thân. Hãy lắng nghe bản thân nhiều hơn từ hôm nay.. Các bài tập này giúp bạn tự vấn bản thân đúng cách và mang lại nhiều giá trị tích cực trong cuộc sống.
Học cách kiểm soát suy nghĩ, cảm xúc
Đây là kỹ năng quan trọng không phải ai cũng làm được, đòi hỏi cả một quá trình rèn luyện lâu dài. Trong công việc, cuộc sống chúng ta sẽ phải gặp nhiều tình huống khác nhau với nhiều cảm xúc “hỉ nộ ái ố”: vui mừng, tức giận, yêu thích, căm ghét… Nếu bạn biết quản lý tốt cảm xúc sẽ luôn giữ được trạng thái tinh thần ổn định, giảm bớt áp lực, stress. Việc suy nghĩ tích cực trong mọi vấn đề còn giúp bạn có được nguồn năng lượng dồi dào, làm việc hiệu quả. Đặc biệt, được rất nhiều người yêu quý, tin tưởng.
Thiền – đi sâu vào tiềm thức
Việc thiền và đi sâu vào tiềm thức mang lại nhiều lợi ích cho tâm trí và trạng thái tinh thần của bạn. Bên cạnh lợi ích về sức khỏe, luyện tập khả năng tập trung nó còn là cách giúp bạn nhận thức tốt hơn về con người và cuộc sống xung quanh. Bạn trở nên nhạy bén hơn đối với cảm giác, suy nghĩ và cảm xúc trong các mối quan hệ, tình huống cụ thể.
Xem thêm: Meditation là gì? Giũ sạch muộn phiền, căng thẳng khi thiền định đúng cách
Tự chữa lành
Những tổn thương về tinh thần khiến bạn phải gồng gánh nhiều áp lực, khiến bạn không còn động lực để cố gắng hay luôn nhìn cuộc sống với lăng kính tiêu cực. Chữa lành chính là tự thấu hiểu và chăm sóc bản thân từ sâu nội tâm bên trong. Bạn tự chiêm nghiệm, chấp nhận và khắc phục mọi tổn thương. Có nhiều cách để tự chữa lành như: thiền, tu tập (thay đổi, rèn luyện), nghe pháp thoại, giúp đỡ yêu thương người khác, tập buông bỏ, sống vị tha, bao dung…
Xem thêm: Healing là gì? Bật mí TOP 5 bộ phim healing xoa dịu tâm hồn đáng xem
Làm thế nào để trở thành một người sống tử tế
Tiến sĩ Geshe Michael Roach nói về sự tử tế: “Cách để bạn đạt được mọi thành công trong cuộc sống, chính là sẵn sàng cho đi những gì bạn muốn trước. Không hành động tử tế nào sẽ dừng lại chỉ với chính nó. Một hành động tốt đẹp dẫn tới một hành động khác. Vì thế hãy biết cách cho đi mà không cảm thấy hối tiếc hay toan tính gì”.
Biết sống vì người khác
Là khi tâm trí và tấm lòng chúng ta mở rộng, ta biết lắng nghe, thấu hiểu những khó khăn, mong muốn của người khác để giúp đỡ, sẻ chia.
Biết rèn luyện nhiều đức tính, thói quen tốt
Hạnh phúc và niềm vui được tạo ra từ những đức tính, thói quen, phẩm chất tốt đẹp. Nếu chúng ta không có lòng bao dung, vị tha thì làm sao có thể chấp nhận, cảm thông và tha thứ lỗi lầm cho người khác. Nếu chúng ta không kiên nhẫn, chân thành làm sao có thể chờ đợi, chấp nhận những khiếm khuyết của ai đó. Những đức tính tốt đẹp chính là tiền đề của sự tự tế, có sức ảnh hưởng, lan tỏa mạnh mẽ đến mọi người xung quanh.
Biết vị tha, bao dung
Lòng vị tha bao dung giúp chúng ta xóa bỏ ranh giới của suy nghĩ ích kỷ, hẹp hòi. Điều này còn giúp ta chấp nhận sự đối lập, khác biệt để tôn trọng và yêu thương người khác.
Học cách biết ơn
Để trở thành người tử tế, bạn cần thực hành lòng biết ơn mỗi ngày. Hãy biết ơn từ những điều nhỏ bé trong cuộc sống. Biết ơn những thứ ta đang ăn, đang sử dụng nó. Biết ơn những người mà ta yêu thương. Biết ơn sức khỏe, tiền bạc, các mối quan hệ… Thậm chí, học cách biết ơn cả những cái chưa tốt, cái sai, lỗi lầm, bởi có nó ta mới đúc rút cho mình bài học, kinh nghiệm để trưởng thành. Lòng biết ơn như một phép màu để nâng cấp chất lượng cuộc sống.
Tự vấn là một hành trình tìm kiếm và thấu hiểu bản thân. Nó là cách để chúng ta chiêm nghiệm và đối diện với các giá trị, mục tiêu, niềm đam mê và ý nghĩa của cuộc sống. Tự vấn không chỉ là việc đặt câu hỏi, mà còn là sự chấp nhận và trân trọng những câu trả lời.
Khi tự vấn chúng ta trải qua rất nhiều cung bậc cảm xúc khác nhau. Đó là cơ hội để bản thân khám phá những khía cạnh sâu xa của con người mình. Chúng ta học cách nghe thấu đáo của tiếng nói nội tâm, mở rộng khả năng tư duy và khám phá sự tương quan giữa những hành động và giá trị tâm hồn.
Hơn hết, tự vấn không phải là cuộc hành trình đơn độc. Bạn có thể tìm sự cảm thông và hỗ trợ từ những người xung quanh, những người chúng ta tin tưởng và yêu quý. Hãy chia sẻ, bày tỏ nỗi lòng, tâm tư với người khác, họ sẽ cho bạn lời động viên, sự góp ý hay góc nhìn khác mới mẻ, sáng suốt hơn trong mọi vấn đề.
Xem thêm: Cách thực hành lòng biết ơn mỗi ngày nâng cấp chất lượng cuộc sống
Tự vấn không phải là một cuộc chiến với bản thân, mà là một hành trình nhiều yêu thương, giúp bạn không ngừng phát triển và hoàn thiện.
Vì thế, hãy dũng cảm đặt câu hỏi, dấn thân vào sự tự vấn và khám phá những điều mà bạn trăn trở. Chỉ khi chúng ta thấu hiểu chính mình, chúng ta mới có thể hiểu và biết yêu thương người khác, biết đóng góp cho thế giới xung quanh bằng trái tim, hành động tử tế. Nghề Nghiệp Việc Làm 24h chúc bạn luôn sống vui, an yên với những điều mình đang có.
Bên cạnh đó, Vieclam24h.vn cung cấp công cụ tạo CV online với hàng trăm mẫu CV hoàn toàn miễn phí. Ngoài nội dung đúng chuẩn dựa theo vị trí công việc và lĩnh vực ứng tuyển, các bạn có thể thỏa sức sáng tạo CV cá nhân với chức năng tùy chỉnh màu sắc, nội dung, bố cục,… để tìm việc nhanh chóng tại môi trường làm việc mơ ước.
Xem thêm: Khám phá các loại thiền để tìm về sự bình an trong tâm hồn
