Thời đại VUCA là gì? Gen Z làm thế nào để tồn tại trong kỷ nguyên bất ổn?

VUCA là một từ viết tắt được sử dụng phổ biến trong các bài phát biểu và báo cáo. Dù khá phổ biến ở thời buổi hiện đại, nhưng không phải ai cũng biết VUCA là gì, cách thích nghi với “thế giới” VUCA ra sao. Trong bài viết dưới đây, Nghề Nghiệp Việc Làm 24h sẽ giúp bạn bóc tách những tầng ý nghĩa của thuật ngữ VUCA.

Giới thiệu đôi nét về thuật ngữ VUCA

VUCA bắt nguồn từ đâu?

VUCA lần đầu được nhắc đến vào năm 1987 tại trường Đại học Chiến tranh Quân đội hoa Kỳ. Đồng thời, thuật ngữ này cũng được Herbert Barber xuất bản công khai vào năm 1991. VUCA phát triển dựa trên những khái niệm do Warren Bennis và Burt Nanus trình bày trong quyển sách “Leaders: The Strategies for Taking Charge” (tạm dịch: Nhà lãnh đạo: Những chiến lược đảm nhận trách nhiệm).

vuca là gì
VUCA là thuật ngữ phổ biến trong giới kinh doanh

Trong bài báo cáo của Barber, thuật ngữ VUCA được sử dụng như một giải pháp để hỗ trợ học viên (thường là các sĩ quan quân đội cấp cao) mô tả đặc điểm của thời kỳ hỗn loạn mà họ phải đối mặt. Tại thời điểm đó, VUCA dùng để mô tả sự biến đổi sau thời kỳ chiến tranh lạnh kết thúc và cuộc xung đột ở Afghanistan. 

Kỷ nguyên VUCA là gì?

Về cơ bản, VUCA là viết tắt của 4 từ tiếng Anh, bao gồm:

  • Volatility: Biến động.
  • Uncertainty: Bất định.
  • Complexity: Phức tạp.
  • Ambiguity: Mơ hồ.

Thuật ngữ VUCA được sử dụng để mô tả sự biến đổi và tính không chắc chắn trong môi trường kinh doanh.

vuca là gì
VUCA giúp nhận diện tình hình thực tế trên thị trường

Sự phát triển của VUCA trong giới kinh doanh

Trước đây, VUCA được dùng trong lĩnh vực quân sự để mô tả chiến tranh. Tuy nhiên, khái niệm này ngày càng trở nên quan trọng và áp dụng rộng rãi trong kinh doanh cũng như quản lý do tính chất của ngành kinh doanh là phải đối mặt với những biến đổi, thách thức không ngừng. Những yếu tố như sự tiến bộ nhanh chóng của công nghệ, sự toàn cầu hoá, thị hiếu tiêu dùng thay đổi, nền kinh tế và chính trị không ổn định,…, đã tạo nên một môi trường kinh doanh đầy VUCA.

Sự phát triển của VUCA đã thúc đẩy nhận thức về tầm quan trọng của sự linh hoạt, thích nghi, khả năng ứng phó trong việc quản lý và lãnh đạo. VUCA còn là nền tảng cho sự ra đời của các phương pháp, khái niệm mới, bao gồm: quản lý VUCA, chiến lược VUCA, lãnh đạo VUCA.

Các doanh nghiệp cũng như người trẻ hiện đại cần nhìn nhận, đối mặt với sự biến đổi và không chắc chắn trong môi trường kinh doanh nói riêng, cuộc sống nói chung. Nếu biết cách áp dụng quản lý VUCA, mọi cá nhân, tổ chức sẽ có thể nắm bắt cơ hội, tối ưu hoá quyết định và tạo ra lợi thế cạnh tranh. 

Xem thêm: Vì sao bạn mãi kìm hãm bản thân trong những niềm tin giới hạn?

Tính chất cốt lõi của thế giới VUCA là gì?

1. Volatility (Biến động)

Volatility là đại diện cho tốc độ thay đổi nhanh chóng trong thị trường, lĩnh vực hoặc toàn thế giới. Về bản chất, thuật ngữ này biểu thị sự biến đổi về nhu cầu, mong đợi của người tiêu dùng đối với sản phẩm/thương hiệu. Ở từng giai đoạn, người tiêu dùng sẽ có những yêu cầu khác nhau. 

vuca là gì
Mỗi từ viết tắt của VUCA đại diện cho các tính chất khác nhau

2. Uncertainty (Bất định)

Uncertainty chính là các yếu tố bất ổn và không chắc chắn trên thị trường hoặc toàn thế giới. Điều này khiến doanh nghiệp không thể dự đoán những vấn đề sắp xảy ra trong tương lai. Uncertainty được xem là yếu tố quan trọng mà mọi doanh nghiệp, cá nhân đều phải quan tâm. Đó là do sự bất định của thị trường có thể ảnh hưởng và làm thay đổi chiến lược kinh của cả doanh nghiệp.  

3. Complexity (Phức tạp)

Complexity cho thấy những yếu tố phức tạp ngày càng tăng trên thị trường, giới kinh doanh hoặc trong cuộc sống. Nếu các yếu tố này liên kết với nhau và tạo thành một “tảng băng lớn”, doanh nghiệp sẽ phải đương đầu trước nhiều khó khăn.

4. Ambiguity (Mơ hồ)

Ambiguity dùng để chỉ những sự việc, vấn đề không rõ ràng. Đó có thể là những thông tin chưa đầy đủ, mâu thuẫn hoặc không chính xác. Khi bị ảnh hưởng bởi sự mơ hồ, bạn không thể đưa ra bất kỳ quyết định hoặc kết luận chắc chắn nào.

vuca là gì
VUCA thúc đẩy doanh nghiệp quản lý rủi ro hiệu quả

Tầm quan trọng khi hiểu biết về VUCA là gì?

VUCA đặc biệt quan trọng trong lĩnh vực kinh doanh vì phản ánh được môi trường kinh doanh hiện tại. Bên cạnh đó, khái niệm này còn mang lại những giá trị thiết thực cho các doanh nghiệp trẻ trong bối cảnh công nghệ số hiện nay.

1. Tạo động lực thay đổi

Thế giới kinh doanh hiện nay đang chịu sự biến đổi nhanh chóng. Một số yếu tố quan trọng như công nghệ, thị trường, chính trị và văn hoá tiêu dùng đang thay đổi liên tục. Vậy nên, việc hiểu và đối phó với VUCA sẽ giúp các tổ chức, cá nhân dễ dàng thích nghi, tận dụng tốt cơ hội mới. Từ đó, mỗi doanh nghiệp, cá nhân sẽ định hình lại chiến lược và hoạt động kinh doanh.

Xem thêm: Mẹo xây dựng thói quen kỷ luật bản thân giúp bạn trở nên ưu tú hơn mỗi ngày

2. Quản lý rủi ro

Môi trường VUCA tạo ra những rủi ro không đoán trước được. Nếu hiểu được tính chất của VUCA, bạn sẽ có thể đánh giá, quản lý rủi ro, chuẩn bị cho các tình huống tồi tệ. Đồng thời, thông qua sự hiểu biết về VUCA, bạn cũng có thể đưa ra các quyết định tối ưu, làm giảm thiểu tác động tiêu cực của mọi biến đổi.

3. Tăng khả năng sáng tạo và cạnh tranh từ VUCA là gì?

VUCA là yếu tố giúp doanh nghiệp, cá nhân phát huy khả năng sáng tạo và cạnh tranh. Sự biến đổi nhanh chóng, không chắc chắn chính là tiền đề thúc đẩy tư duy sáng tạo, khuyến khích các tổ chức tìm ra các giải pháp mới, thích ứng linh hoạt với thế giới. Từ đó, doanh nghiệp bạn sẽ tăng cơ hội cạnh tranh trên thị trường. 

4. Đáp ứng nhanh và linh hoạt

VUCA đòi hỏi các tổ chức phải đáp ứng nhanh chóng và linh hoạt để thích ứng với môi trường biến đổi. Khả năng đưa ra quyết định nhanh chóng và hoà nhập chính là yếu tố quan trọng để mỗi cá nhân, doanh nghiệp chinh phục thành công trong lĩnh vực kinh doanh.

5. Cải thiện năng lực lãnh đạo và quản lý

VUCA đặt ra một thách thức to lớn đối với các nhà lãnh đạo và người quản lý. Người lãnh đạo thành công trong thế giới VUCA cần phải có khả năng thích nghi, linh hoạt, định hình tương lai và đưa ra quyết định thông minh. Có thể nói, VUCA chính là “chất xúc tác” để tôi luyện các nhà lãnh đạo, người quản lý trong mỗi giai đoạn kinh doanh

Xem thêm: Lãnh đạo cần làm gì để đẩy hiệu suất nhóm lên đỉnh cao?

Người trẻ cần làm gì để sinh tồn trong kỷ nguyên VUCA?

Trong kỷ nguyên VUCA, người trẻ cần rèn luyện một số kỹ năng cần thiết để thích nghi và chinh phục mục tiêu của mình.

Tư duy linh hoạt và sáng tạo

Để đưa ra giải pháp mới và đột phá trong môi trường VUCA, người trẻ cần tự rèn luyện khả năng tư duy, linh hoạt. Bên cạnh những phương pháp học tập truyền thống, người trẻ có thể tận dụng công nghệ mới để cải thiện và mở rộng tư duy của mình. Đồng thời, tư duy “bên ngoài chiếc hộp” cũng là giải pháp tối ưu giúp bạn rèn luyện khả năng sáng tạo hiệu quả.

Xem thêm: Bạn thuộc nhóm nào trong 8 phong cách sáng tạo Creative Type Test?

Học, học nữa, học mãi

Sự thay đổi nhanh chóng, đột ngột của VUCA đòi hỏi người trẻ phải thích nghi nhanh chóng và học tập liên tục. Điều bạn cần làm trong kỷ nguyên này là chấp nhận sự không chắc chắn và sẵn sàng thích nghi với các thay đổi. Để trở nên mạnh mẽ hơn trước VUCA, bạn hãy cập nhật kiến thức và kĩ năng mới mỗi ngày. Không chỉ để đáp ứng yêu cầu của thị trường, công việc, bồi dưỡng kiến thức còn giúp bạn tăng giá trị và ý nghĩa của cuộc sống.

Quản lý rủi ro trong kỷ nguyên VUCA là gì?

Trong môi trường thiếu sự chắc chắn, người trẻ cần rèn luyện và phát triển khả năng đánh giá, quản lý rủi ro. Kỹ năng này được biểu hiện qua việc định lượng rủi ro, đưa ra các quyết định thông minh và linh hoạt. Đây là cách giúp bạn hạn chế những tác động tiêu cực và tận dụng cơ hội tốt hơn.

Làm việc nhóm và giao tiếp

Làm việc nhóm và giao tiếp chính là những kỹ năng quan trọng trong một thế giới VUCA. Để đạt được mục tiêu chung, người trẻ cần rèn luyện kỹ năng làm việc nhóm, khả năng lắng nghe, chia sẻ ý kiến. Nếu có kỹ năng này, bạn sẽ tạo ra một môi trường làm việc hợp tác tích cực. 

Phân tích và đưa ra quyết định

Sự phức tạp và thiếu chắc trong trong kỷ nguyên VUCA yêu cầu người trẻ phải có khả năng phân tích thông tin, đưa ra quyết định thông minh và nhạy bén. Kỹ năng phân tích và khả năng đánh giá các lựa chọn rất quan trọng để bạn chinh phục thành công, thích nghi với sự thay đổi chóng mặt trong mọi khía cạnh của cuộc sống. 

Nhạy bén với công nghệ trong thời đại VUCA là gì?

Công nghệ đang ngày càng phát triển trong môi trường kinh doanh. Vì vậy, người trẻ cần có sự nhạy bén với công nghệ mới, cập nhật các xu hướng hiện đại và phát triển kỹ năng số hoá. Việc này giúp bạn dễ dàng khai thác tiềm năng của công nghệ, không bị tụt hậu trước dòng chảy thời gian. Đồng thời, nâng cao trình độ sử dụng công nghệ cũng là cách giúp bạn tạo ra giá trị và khả năng cạnh tranh trong môi trường VUCA. 

vuca là gì
Tiếp cận công nghệ mới để đối phó với VUCA

Nhìn chung, VUCA đóng vai trò quan trọng trong lĩnh vực kinh doanh, có khả năng phản ánh thực tế của môi trường hiện tại. Bên cạnh đó, VUCA còn đặt ra những thách thức, cơ hội đối với các tổ chức và mỗi cá nhân. Việc hiểu VUCA là gì giúp chúng ta phát triển bền vững và tồn tại lâu dài trong mọi phương diện của cuộc sống.

Việc Làm 24h hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu VUCA là gì cũng như cách sinh tồn trong thế giới VUCA. Đừng quên theo dõi chúng tôi để không bỏ lỡ bất kỳ bài viết hay và hữu ích khác nhé!

Bên cạnh đó, Nghề Nghiệp Việc Làm 24h cung cấp công cụ tạo CV online với hàng trăm mẫu CV thực tập hoàn toàn miễn phí. Ngoài nội dung đúng chuẩn dựa theo vị trí công việc và lĩnh vực ứng tuyển, các bạn có thể thỏa sức sáng tạo CV cá nhân với chức năng tùy chỉnh màu sắc, nội dung, bố cục,… để tìm việc nhanh chóng tại môi trường làm việc mơ ước.

Xem thêm: Sinh viên mới ra trường tìm việc cần cảnh giác các chiêu trò lừa đảo tuyển dụng sau!

Top công việc mới nhất

Cùng chuyên mục